Şili’de 25 Ekimde yapılan referandumla faşist Pinochet anayasasının değiştirilmesi kararı alındı. Oylamaya katılanların yüzde 80’e yakını, yani ezici çoğunluğu bu doğrultuda oy kullandı. Bu sonuçlar, faşist bir askeri rejimin silah zoruyla dayattığı bir anayasanın halkın yükselen mücadelesi sonucunda çöpe atılması bakımından önem taşıyor kuşkusuz. İlk elde ve her şeyden önce söylenmesi gereken budur. Ne var ki bu olumluluk yalnızca madalyonun bir yüzüdür.

Görünen köy kılavuz istemez. Siyasi iktidar gemi azıya almış, salgını bahane ederek işçilerin elinde kalan son hak kırıntılarını da almak için yükleniyor. İşçi sınıfının önünde ise iki seçenek var: Ya bu saldırılara sessiz kalarak elinde kalan son kırıntıları da kaybedecek, ya da susmayacak, örgütlenecek ve mücadele ederek bu gidişata dur diyecek!

Seçim gününün sabahında sokakların asker ve polis ablukasına alınması ve resmi sonuçların açıklanmasının gecikmesi, doğrusu bu yasağı daha da anlamlı kılmaktadır. Darbecilerin kapalı kapılar ardında ne gibi planlar yaptığı belli değildir. Luis Arce ve MAS’a yönelik yeni darbe teşebbüslerinin devamının gelme ihtimali son derece yüksektir. Buna karşılık MAS liderliğinin ne yapacağı, darbecilerin aracına dönüşen ordu ve polis aygıtına müdahalede bulunup bulunmayacağı henüz belirsizdir. Emekçi kitlelerin karşı-devrimci girişimleri geri püskürtüp kazanımlarını ilerletme ve kalıcı hale getirmelerinin yolu, işçi sınıfının ve yoksul emekçilerin iktidarı kendi ellerine alarak sermaye düzenini yıkmalarından geçmektedir.

Pandemi gerekçesiyle emekçi çocuklarından eğitimi uzaklaştıran rejim, bir yük olarak gördüğü eğitimi en az maliyetle sürdürmenin yolunu döşemektedir. Bir yandan 26 milyondan fazla öğrencinin varlığıyla övünmek, diğer yandan da eğitime ayrılan bütçeyi alabildiğine kısmak! Bu çelişkiler de gösteriyor ki, tıpkı salgın gibi emekçi çocuklarının eğitimi de sınıfsal bir sorundur ve bir mücadele konusudur.

İçinde bulunduğumuz 2020 yılının başlarından bu yana dünya gündeminin ana maddesi olan Covid-19 salgınında resmi verilere göre ölenlerin sayısı dünya çapında 1 milyonu, toplam vaka sayısı da 35 milyonu aşmış durumda. Tüm bu süreç boyunca salgının seyri konusunda olduğu gibi, salgınla mücadele kapsamındaki konularda da “iyi” haberler ve “kötü” haberler birbirini takip etti. Dünyanın dört bir yanında yüzlerce ekibin yoğunlaştığı aşı geliştirme çalışmalarında “sona yaklaşıldığı” da konuşuldu, aşı geliştirilse bile bunun fazla “işe yaramayabileceği” de. Hangi kısıtlamaların getirileceği, sokağa çıkma yasaklarının ne kadar süreceği, kısıtlamaların kapsamının ne olacağı, yasal ya da istatistiksel statüsü ne olursa olsun bilfiil işsiz kalan milyonların geçimi için sosyal yardım yapılıp yapılmayacağı, çalışmak zorunda olan sektörlerin çalışanlarının sağlık açısından çalışma şartlarının nasıl düzenleneceği, başta toplu ulaşım ve eğitim gibi alanlar olmak üzere kent yaşamının işleyişindeki değişiklikler gibi sorunlar tüm bu süreçte emekçilerin de gündeminde oldu.

Ankara Katliamının üzerinden tam 5 yıl geçti. 5 yıl önce bugün DİSK, KESK, TMMOB ve TTB’nin çağrısıyla düzenlenen “Emek, Barış ve Demokrasi” mitinginde patlayan bombalar, 103 karanfili yaşamdan kopardı. “İstikrar” deyip kaostan, “kardeşlik” deyip düşmanlaştırmadan, “huzur” deyip gerilimden beslenenler; savaştan, kin ve nefretten nemalanan karanlık odaklar, Türkiye’nin dört bir yanından gelen on binlerce kişinin yükselttiği haklı sesi boğmaya giriştiler. Deliller çarşaf çarşaf ortadayken tüm gücü ellerinde bulunduran muktedirler yargılanmadılar, hesap vermeye tenezzül etmediler. Üzerinden 5 yıl geçti, Ankara Tren Garı katliamını unutmadık, öfkemiz o günkü gibi taze!

ABD'deki seçimler pek çok kesim tarafından Amerika’nın tarihindeki en önemli seçimler olarak görülüyor. Seçim sonuçları ne olursa olsun Amerika’yı bir kaosun beklediği vurgulanıyor hatta iç savaş çıkabileceği yorumları yapılıyor. Yorumların doğruluk derecesi elbette tartışılabilir ama böylesi yorumların bu kadar yaygın yapılabiliyor oluşunun, tüm dünyanın nasıl olağanüstü bir süreçten geçtiğini ortaya koyduğu apaçıktır.

“Pandemi krizi” diye gösterilen tarihsel sistem krizinin şiddeti dünyayı sarsıyor. Pandemi günleri, burjuvazinin tepesindekiler için varoluşsal sancılarına çare aramak üzere yoğun mesai harcadıkları bir sürece dönüşürken, bu süreci fırsat belleyip işçi ve emekçilerin kanını sinekten yağ çıkarırcasına emenler rekor kâr patlamaları gerçekleştiriyor. Uluslararası yardım kuruluşu Oxfam, Eylül ayında açıkladığı “Güç, Kâr ve Pandemi” başlıklı raporu ile pandemi sürecinde dünyanın en büyük tekellerinin katlanan kârları ile bunun paralelinde artış gösteren yoksulluğu ve büyüyen eşitsizliği ele alıyor.

Neresinden bakarsak bakalım, bu savaşın emekçiler açısından haklı bir yönü bulunmuyor. Türkiyeli emekçiler bu savaşa karşı çıkmak zorundadırlar. Toplumsal desteği azalan, ekonomik alanda alabildiğine sıkışan, izlediği saldırgan dış politikayla arzu ettiği ya da ilan ettiği hedeflere varamayan iktidar, burjuva muhalefeti felçleştirmek ve kitleleri körleştirmek için en ucuz olan yola başvuruyor: milliyetçilik ve militarizmi körüklemek! Kısa vadede bu politikadan umduğunu belki bulabilir ama eninde sonunda işler tersine dönecektir.

25 Eylül sabahı, HDP’yi merkeze alan ama tüm toplumsal muhalefeti sindirmeyi amaçlayan yeni bir baskı dalgası harekete geçirildi. Aralarında Sırrı Süreyya Önder, Kars Belediyesi Eşbaşkanı Ayhan Bilgen, birçok eski HDP milletvekili ve sosyalist ismin de olduğu 82 kişi ev baskınlarıyla gözaltına alındı. HDP’ye dönük bu ezme operasyonunun gerekçesi 6 yıl önceki Kobanê gösterileriyken; aynı gün Temel Demirer ve Hakan Gülseven gibi sosyalistlerin gözaltına alınmasının gerekçesi ise sosyal medya paylaşımlarıydı. Oysa HDP operasyonuna bahane edilen davalar uzun süre önce görülüp beraatla sonuçlanmıştı. Dolayısıyla bu tümüyle siyasal bir operasyondur.

Kapitalizm sadece üretim alanını değil toplumsal hayatın her alanını insanlıktan çıkarmaktadır. İşin organize edilme biçimleri ve üretim mekânları ne olursa olsun şu gerçeklik değişmemektedir: Bu sistem, üretim araçlarının mülkiyetinin bir grup azınlık tarafından gaspına ve artı-değer sömürüsüne dayanmaktadır. Tam da bu yüzdendir ki, işçi sınıfının toplumsal kurtuluşa giden yolu açması, kapitalist sömürü sistemini “daha insani hale getirme” hayalleriyle oyalanmasından değil, onu bir bütün olarak ortadan kaldırmasından geçmektedir. Bunun için evden, ofisten, fabrikadan dört bir koldan çalışmak gerekiyor!

Bugün yaşanmakta olan kriz köklü bir dönüşümü dayatsa bile, geçmişteki örneklerinden farklı olarak kapitalist sistemin böylesi bir dönüşümü gerçekleştirebilecek takati artık kalmamıştır. Bu dönüşümü arzulayan ve onun için çaba gösteren burjuva kesimlerin ve onların entelektüel sözcülerinin savları birer hayal olarak kalmaya mahkûmdur. Zira bu doğrultuda attıkları her adım zaten can çekişmekte olan sistemin çelişkilerini çok daha keskinleştirmekte, üretim araçlarının özel mülkiyetine dayanan düzenin saçmalığı her geçen gün daha çok açığa çıkmaktadır.

12 Eylül rejimini andıran manzaralara her gün bir yenisi ekleniyor. Geçtiğimiz günlerde iki Kürt köylüsüne yapılan zulüm, iktidarın bu açıdan aldığı yolu da açık bir şekilde gösteriyor. 11 Eylülde Van’ın Çatak ilçesindeki köylerinde askerler tarafından gözaltına alınan ve işkenceye maruz bırakılan Servet Turgut vücudundaki sayısız kırıkla yoğun bakımda yaşam savaşı veriyor.