Guy Standing, İngilizcede güvencesiz anlamına gelen “precarious” sözcüğü ile proletarya anlamına gelen “proletariat” sözcüğünü birleştirerek yarattığı “precariat” (prekarya) teriminin, oluşmakta olan yeni bir sınıfı tanımladığını iddia ediyor. Bundan kırk yıl önce Gorz, “Elveda Proletarya”da, eskinin tarihsel öznesi olan sanayi proletaryasının yerini yeni bir özneye bıraktığını iddia ediyor ve bunu sanayi sonrası proleterlerin “olmayan-sınıfı” olarak adlandırıyordu.

Derin bir ekonomik krizin etkilerinin sarsıcı biçimde yaşandığı İspanya’da, karşılıklı kışkırtılan İspanyol ve Katalan milliyetçiliklerinin öne çıkmasıyla birlikte, işçi ve emekçilerin temel sorunlarının geri plana itilmesini sağlayan bir siyasal atmosfer oluşmuş durumda. Bir süreden beri İspanya’daki siyasal gelişmeleri bu atmosfer belirliyor.

İran’daki kitle hareketi şimdilik geri çekilmiştir ama çok uzun olmayan bir süre sonra tekrardan isyan sahnesine dönmesi kuvvetle muhtemeldir. Unutmamak lazım ki, toplumsal çelişkiler süreç içinde birikip keskinleşerek bir kırılma noktasına ilerler. Bu kırılma, Tunus’ta bir gencin yaşadığı hayata isyan edip kendini yakmasıyla ya da İran ve Şili’de olduğu gibi zamlara duyulan tepkiyle de olabilir.

Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da farklı kıtalarda pek çok ülkede haftalar, aylar süren emekçi isyanları patlak verdi. Endonezya, işçi sınıfının, yoksul emekçilerin ve gençliğin yükselttiği bu isyan dalgasının halkalarından biri oldu. Toplumsal huzursuzluğun arttığı, işçi sınıfının ücret artışı başta olmak üzere bir dizi taleple grevlerinin yaygınlaştığı Batı Papua’da çatışmaların büyüdüğü Endonezya’da, bardağı taşıran son damla parlamentodan geçirilmek istenen yasalar oldu, protestolar Eylül ve Ekim ayına yayıldı.

Peuchet, kapitalist toplumun insanı öğüten yabancılaştırıcı doğasını mahkûm ederken Marx’ın da gözünden kaçmayan şu sözleri sarf eder: “Bu nasıl bir toplum, insan milyonların ortasında en derin yalnızlığı yaşıyor; hiç kimse farkına varmadan dayanılmaz kendini öldürme arzusuyla kahrolabiliyor? Bu toplum toplum değildir, Rousseau’nun dediği gibi, vahşi hayvanların yaşadığı bir çöldür.” İşte tam da bu nedenle sınıf devrimcileri olarak diyoruz ki, milyonların içinde yalnız değilsin! Çare örgütlü mücadelede.

Bolivyalı işçiler ve emekçiler henüz son sözlerini söylemiş değillerdir. Darbenin ardından bu kez de Morales yanlıları sokakları doldurmuşlardır. Daha da önemlisi, Bolivya’nın devrimci geleneklere sahip işçi ve emekçi sınıflarının, devrimci ve sosyalist güçlerinin sahneyi bu kadar kolay terk edeceklerini düşünmemek gerekir. El Alto şehri başta olmak üzere ülkenin pek çok bölgesi direniş merkezine dönüşmeye, darbecilere karşı öz-savunma güçleri örgütlenmeye başlamıştır.

Sistem krizi kapitalizmi sarstıkça burjuva siyasetin pisliği artan ölçüde alenileşmektedir. Kapitalist çirkefin üzerini örten diplomatik nezaket, siyasal görgü kuralları, karşılıklı iyi niyet ve temenni beyanları, “devlet adamı saygınlığı” vb’nin yerinde yeller esiyor. Bayağılık diz boyu, lümpenlik, kabadayılık yükselen değerler durumunda. Megaloman, narsist siyasetçiler ABD ve İngiltere gibi en büyük emperyalist ülkelerin dümenindeler.

Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de devreye sokulan neo-liberal saldırıların önemli alanlarından birini sosyal güvenlik alanı oluşturdu. İşçilerin mücadele sonucu belli haklar elde etmeleriyle oluşturulan sosyal güvenlik sistemi tüm dünyada olduğu gibi burada da tasfiye edilmeye çalışılıyor. Sağlıktan eğitime, emeklilik sisteminden vergi adaletsizliğine varıncaya kadar burjuvazi gözü dönmüşçesine saldırıyor.

Tanklar ile neoliberal politikalar arasında, neoliberal politikalar ile kitlelerin isyanı arasında doğrudan bir bağ var. Yıllarca askeri faşist diktatörlüğün hüküm sürdüğü Şili, neoliberal politikaların test edildiği bir laboratuvar ülke olmuştur. 80’lerden itibaren tüm dünyada uygulanmaya başlanan neoliberal saldırı politikaları, 1973’te bir darbe ile yönetime el koyan Pinochet diktatörlüğü altında ilk kez bu ülkede hayata geçirilmiştir.

Tek adam rejiminin her türlü siyasal baskısının yanında ekonomik krizin faturasını işçi-emekçilere ödetiyor oluşunda sendikal bürokrasinin büyük bir payı bulunmaktadır. Türk-İş üst bürokrasisi, Hak-İş ve Memur-Sen aldıkları pasif tutumla, satış sözleşmeleriyle işçi sınıfının her türlü eylemini engelleyerek sınıf hareketini felce uğratmışlardır. Çelişkilerin alabildiğine derinleştiği, işçi sınıfına yapılan saldırıların azgınlaştığı bir ortamda bu sendikalar yaptıkları grev, direniş ve eylemlerle değil, satış sözleşmeleri, kendilerine aldıkları lüks araçlar, fahiş oranda yüksek maaşlarla gündeme gelmektedirler.

Olağanüstü bir dönemden geçiyoruz. Tam da 1917 Ekim Devriminin yıldönümünde, dünyanın birçok köşesinde işçi ve emekçi kitlelerin ardı ardına isyanları patlak veriyor. İsyan ateşiyle alevlenen dünya meydanları, adeta Ekim Devrimine selam duruyor. 30 yıl önce tam da bu günlerde dünya burjuvazisi, Berlin Duvarının yıkılmasını sosyalizmin yenilgisiyle özdeşleştirmiş ve kapitalizmin zaferini ilan etmişti. Bu yüzden de egemenler her yıl kutluyorlar duvarın yıkılışını. Fakat söylemlerine egemen olan, gelip yüzlerine yerleşen o eski mağrurluk artık yok.