Erdoğan’ın izlediği tasfiye ve devşirmeleştirme süreci “geçici” veya “tesadüfî” yahut Erdoğan’a has bir olgu değildir. Politik tasfiyeler devam edecek ve öncekilerin yerini alan devşirmeler de tasfiye edilerek yerlerini başkalarına bırakacaktır. Bu sürecin bir işlevi de parti ve devlet aygıtının bütünleşmesidir ki aslında şimdilerde yaşanan da budur. “Partili cumhurbaşkanı” meselesini de bu temelde kavramak gerekir. Hem devletin hem de iktidar partisinin başı olarak Erdoğan, bu sayede, parti-devlet bütünleşmesini nihayetine erdirmeyi hedeflemektedir. Yavaş yavaş ortaya tek parti ve tek adam rejimlerindeki manzaralar çıkmaktadır. Dokunulmazlıkların kaldırılması vesilesiyle parlamentonun fiilen feshi süreci zaten başlamıştır. Türk tipi başkanlığa geçildiğinde de parlamento ya ortadan kalkmış ya da tamamen işlevsizleşmiş veya sadece AKP’li vekillerden oluşan bir aygıta dönüşmüş olacaktır.

Birkaç yıldır burjuva mahfillerde, teknolojik gelişmeler temelinde şekillenen yeni bir sanayi devriminden söz ediliyor ve bu “devrim” Sanayi 4.0 olarak adlandırılıyor. Bu kavram ilk kez 2011’de, Almanya’daki Hannover Fuarında kullanılmış ve ardından büyük tekellerin sözcüleri Alman federal hükümetine sundukları bir raporda, “Sanayi 4.0” için altyapı çalışmalarına hız verilmesi talebinde bulunmuşlardı. Söz konusu kavram o zamandan bu yana yaygın bir şekilde dolaşımda.

15 Haziran sabahı yüzlerce fabrikada üretim durdu ve bacalar tütmez oldu. Değişik kollardan kent meydanlarına ve Valiliğe doğru yürüyüşe geçen 75 bin işçi, DİSK’i kapattırmayacağını haykırıyordu. 16 Haziranda direniş daha da büyüdü. Bu kez tam 168 fabrikada üretim durmuş, işçiler, İstanbul, Gebze ve Kocaeli’de sokaklara dökülmüşlerdi. Yollar asker ve polis barikatlarıyla kapatılmıştı ama işçiler tankları görecek durumda değillerdi. İşçiler yükleniyor ve barikatlar birer birer aşılıyordu. İşçi devriminden korkan patronlar İstanbul’u terk ettiler. Adalet Partisi hükümeti, işçileri durdurmak için sıkıyönetim ilan etti ve DİSK yöneticilerini gözaltına aldırmaya başladı. Ancak devam eden günlerde, DİSK’i hedef alan yasayı geri çekmek zorunda kaldı. Böylece bir kez daha kazanan örgütlü, bilinçli ve mücadeleci işçiler oldu.

Irkçılığa ve emperyalist savaşlara karşı dik duruşuyla ezilen dünya halklarının gönlünde taht kurmuş olan Muhammed Ali 3 Haziranda hayata gözlerini yumdu. “Kelebek gibi uçup, arı gibi sokan” bu cesur adamın ölümü, ırkına, diline, dinine bakmaksızın ezilenleri üzdü. Burjuva medya ise, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de, inanılmaz bir ikiyüzlülük örneği sergileyerek, bu ölümü “rating” malzemesi olarak değerlendirmeye koyuldu.

UİD-DER, kuruluşunun 10’uncu yılını 12 Haziran Pazar günü yüzlerce işçinin katıldığı coşkulu bir şölenle kutladı. UİD-DER’in 10’uncu yıl şölenini, tıpkı kuruluş şenliği gibi 15-16 Haziran 1970 Büyük İşçi Direnişinin yıldönümünde gerçekleştirdik. 10 yıl boyunca işçi sınıfı içinde örgütlenen ve mücadeleyi büyüten UİD-DER, 15-16 Haziran ruhuna sahip çıktığını 10’uncu yılında da ortaya koydu.

Erdoğan zulümle abâd olacağını sananların ne ilkidir ne sonuncusu. Tarihin tekerleği diğerlerini nasıl altına alıp yuvarladıysa onu da istisna etmeyecektir. Tarihe Marksist diyalektik gözle bakanlar iyimserliklerini ve umutlarını yitirmezler. Güncel süreçlerin karanlığına teslim olmak, yılgınlık, tarihe, toplumsal ve siyasal olaylara diyalektik bir gözle bakamayanların fıtratı olabilir ancak. Önemli olan kavgayı sürdürmek ve er ya da geç gelecek devrimci kaynamanın işçi sınıfının iktidarıyla sonuçlanmasını sağlayacak bir perspektifle hazırlanmaktır.

Türkiye’nin egemenleri, sorumluluklarını gizlemeye çalışırken “biz 3 milyon Suriyeliye kucak açtık” diye övünme ve Avrupa’yla mülteciler üzerinden kirli pazarlıklar yürütme ikiyüzlülüğünü sergiliyorlar. AB’yle pazarlıkta elini güçlendirmek için mültecileri Avrupa’nın üstüne salanlar, o dönemde Ege’de yüzlerce insanın ölümüne seyirci kalarak bu kanlı politikayı sürdürmüşlerdir. Ta ki 3 milyar euroyu alma sözünü koparana kadar! Bundan sonra sınırları kapayarak geçişleri sonlandırmışlardır. Sonuç ise bu kez Akdeniz’de yüzlerce insanın derin sulara gömülmesi olmuştur.

Daha ne kadar ileri gideceğinden bağımsız olarak, çoktandır Bonapartist bir karakter kazanan rejim, işçi sınıfının yaşam ve çalışma koşullarına çok daha kapsamlı saldırılar geliştirecektir. Gerek doğrudan bağlantılı olduğu İslami sermaye kesimlerinin gerekse de geleneksel büyük sermayenin iktisadi beklentilerini yerine getirmeye devam edecektir. Sonuçta işçi sınıfını daha fazla, daha dizginsiz bir sömürü bekliyor. Ekonomi alanında bu aşırı ve dizginsiz sömürü, faşist baskıların artması ve askeri alanda maceracı girişimlerle birlikte düşünüldüğünde, bunların hepsi emekçi kitlelerin yaşam koşullarının daha da kötüleşmesi, çalışma koşullarının daha da ağırlaşması, savaşın daha da acımasızlaşması, halkların birbirine düşürülmesi ve sonuç olarak tarifsiz yıkımlar, kıyımlar anlamına geliyor. Bu kapkara gelecek tablosundan kurtulmak için emekçilerin mücadele etmekten başka seçeneği yok. Görev, emekçiler cephesinde sınıf eksenli politikalarla, AKP’yi geriletecek bir muhalefeti inşa etmektir.

AKP’nin bu adımıyla emeklilik sisteminin tamamen özel sektöre devredilmesinin yolu açılıyor. Fonda biriken ve 50 milyar liraya yaklaşan para, sermayenin kullanımına bu şekilde sunulacak. Bugüne kadar sadece orta ve üst gelir grubundaki çalışanları kapsayan sistem, otomatik katılım sayesinde asgari ücret alan milyonlarca işçiyi de kapsayacak. Asgari ücretliler, sadece zorunlu süre doluncaya kadar sistemde kalsalar dahi, fonda biriken paranın yüksek oranda artmasına istekleri dışında katkıda bulunacaklar. Tasarruf oranı da sermayenin hedeflediği yüzde 30’lar seviyesine ulaşabilecek, hatta geçebilecektir. Bu seviyeye ulaşmaktaki amaç, 2023 hedeflerine doğru bir adım daha ilerlemek.

İstanbul’da, 23-24 Mayısta, 173 ülkeden 9 bin kişinin katılımıyla Dünya İnsani Zirvesi adı altında bir zirve gerçekleştirildi. İstanbul’un hava trafiğini kilitleyecek denli yoğun ilgi gören bu zirveye 23 devlet başkanı, 23 başbakan ve 50’nin üzerinde bakan katıldı. Devlet adamları beraberlerinde iş dünyasından, sözde yardım kuruluşlarından, akademik çevrelerden, düşünce kuruluşlarından kalabalık heyetlerle geldiler. Zirvenin amacı insani yardım politikalarını revize etmek ve bu konuda küresel çözümler üretmek olarak açıklandı. Zirvenin çağrısını yapan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-mun, İkinci Dünya Savaşından bu yana en kötü insani krizin yaşandığını, zirvenin farklı bir gelecek şekillendirmek için toplandığını söyledi. Liderlere, bu toplantı ile insanların sadece hayatını korumak için değil aynı zamanda onlara onurlu bir yaşam sunmak için kararlı adımlar atmaları çağrısında bulundu. Oysa zirve, gerçekte bu süslü laflarla ifade edilen amaçlarının aksine kirli pazarlıkların yapıldığı, karşılıklı tehditlerin savrulduğu, oturma düzeni, yemek müziği gibi küçük ayrıntılarla politik mesajların verildiği bir uluslararası toplantı oldu. Şiddetli yoksulluk çeken ve yaşam savaşı veren yüz milyonlarca insanın temsilcileri bu toplantıda yer almadı, sorunları ise sadece anlamsız nutukların konusu oldu. Bu nedenle zirve, kapitalist düzenin çürümüşlüğünü, burjuva politikacıların ve politikaların ikiyüzlülüğünü ortaya koymak bakımından da bir zirve teşkil ediyor.

İktidarın kadın sorununa yaklaşımı, AKP milletvekillerinin komisyon toplantılarındaki tutum ve üsluplarına da yansıyor. Komisyon raporunda olumlu görülebilecek öneriler arasına sıkıştırılan pek çok husus, AKP’nin mağdur kadınlar ve istismara uğrayan çocuklarla ilgili gerçek yaklaşımını ortaya koyuyor. Bu erkek egemen, cinsiyetçi, ayrımcı ve gerici anlayış, kadınların ve çocukların var olan haklarının da elden gitmesine yol açabilecek önerilerde somutlaşıyor.

Ne güzeldir karanlık / dizlerinde sallarken doğayı uyutmak için / Dinlensin ve yeniden göğersin diye / uykuya çekerken yaşamı / Ne güzeldir karanlık / sarıp sarmalarken toprağı / soluklansın diye / Yeryüzünü kavuştururken yıldızlara / Hayalleri kısrak kısrak salarken çayırlara / Ne güzeldir karanlık…

Geçtiğimiz ay billboardlarda, televizyon ekranlarında, gazete köşelerinde belki de çoğu insanın daha önce hiç duymadığı bir Osmanlı “zaferi” bir hayli yer kapladı: Kut’ül Amare. Osmanlı’nın Birinci Dünya Savaşında Çanakkale ile birlikte kazandığı iki muharebeden biri olan Kut’ül Amare, 100. yıldönümü vesilesiyle şişirilerek iktidar tarafından gündeme sokulmuş durumda. 1916 yılında Osmanlı ordusunun İngilizlere karşı kazandığı bir muharebe olan Kut’ül Amare’nin bu kadar çok parlatılmasının tek sebebi 100. yıldönümü olması değil elbette. Muharebenin yapıldığı coğrafya AKP’nin dış politikasıyla birlikte düşünüldüğünde, biraz elden geçirilmiş bir Kut’ül Amare AKP’nin emperyalist maceracılığını meşrulaştırmak için bulunmaz Hint kumaşı. Önce Kut’ül Amare’de ne olduğuna, sonra AKP’nin bu hadiseyi nasıl abarttığına ve kullandığına bakalım.

İktidara geldiği 2002 yılından bu yana çıkardığı yasalarla patronları ihya eden AKP hükümeti, 2023 hedeflerini gerçekleştirmek için canhıraş çalışmaya devam ediyor. 2023 hedefleri, Türkiye’nin emperyalist basamaklarda üstlere tırmanması ve kapitalistlerin daha da palazlanması demek. Bu hedeflere ulaşılır mı şimdiden kesin bir şey söylemek zor. Tahminler, en iyi ihtimalle Türkiye’nin 18. sıradan 15. sıraya yükselebileceği yönünde. Fakat listenin daha aşağı sıralarına düşmesi de ihtimaller arasında. Her iki durumda da işçilerin yaşam koşullarının kötüleşeceği açık.

Kapitalizmin tarihi boyunca yaşanan göçlerde yer alan insanların hemen hemen tamamı zorunluluklar nedeniyle bu yollara sürüklenmişlerdi. İnsanların yaşamında ne büyük travmalar ve zilletler anlamına geldiği göz önüne getirildiğinde, göçün, çoğu durumda arzu edilir ya da tercih edilir bir şey olmadığı açıktır. Yeni bir hayat için uzak ülkelerin yoluna düşen yüz milyonlarca insanın hayatını travmatik biçimde değiştiren; sadece onların değil, geride bırakılan yurtların ve insanların ve gidilen diyarlardaki insanların hayatlarını derinden etkileyen göç sorununun nihai çözümü elbette salt kapıların açılması değildir. Bugün gelinen nokta itibariyle kapitalizm altında bu sorunun gerçek bir çözümü olamaz.