Tarihin içinden geçtiğimiz türdeki kesitleri, devrimci inanç ve iradenin, örgütsel bağlılığın sınandığı dönemlerdir. Böylesi dönemlerde, işçi sınıfının mücadele tarihindeki ilham verici örnekleri hatırlamak ve en zor koşullara meydan okuyarak devrimci yükseliş için hazırlanan önderlerden ders almak büyük bir önem kazanır.

Tek kelimeyle, kapitalist krizin derinden vurduğu tüm ülkelerde bir kutuplaşma sözkonusudur. Hal böyleyken, işçi sınıfının durumunun AB’de kalarak mı yoksa çıkarak mı daha iyiye gideceği tartışmasına hapsolup kalmak büyük bir yanlıştır.

10 Ekimde Ankara’da düzenlenen Emek, Barış ve Demokrasi mitinginde yaşanan katliamın üzerinden 9 ay geçti. 10 Ekim Dayanışma Derneği, katliamın 9. ayı olan 10 Temmuzda, Ankara Garı önünde basın açıklaması ve anma gerçekleştirdi. Yakınlarını kaybedenlerin ve çeşitli kurumların katıldığı anmaya HDP milletvekili Filiz Kerestecioğlu da katıldı.

Kendisine çokça umut bağlanan Podemos tipik bir örnek teşkil ediyor. Tutarlı bir sosyalist programa dayanmak yerine nabza göre şerbet vermek üzere kimi zaman “anavatan”dan, “kanun ve düzen”den, kimi zamansa işçi sınıfının geleneklerinden dem vuran, eklektik, inandırıcılıktan uzak bir seçim kampanyası yürüten Podemos, nihayetinde daha “ılımlı sol” seçmen kitlesinden ek oy alamadığı gibi, aksine daha radikal olan bir kesimi de kaybetmiştir. Açık ki, İspanya işçi sınıfının ve emekçilerinin kurtuluşunun yolu, kapitalizmin reforme edilmesi boş uğraşından değil onun yıkılmasından geçiyor.

ABD’de siyahlara yönelik polis terörü iki can daha aldı. Salı günü Louisiana’da Alton Sterling’in polis tarafından katledilmesine yönelik tepkiler büyüyerek yayılırken, bir gün sonra bu kez Minnesota’dan Philando Castile’in ölüm haberi geldi. Castile, aracını durduran polise ehliyet ve ruhsatını göstermek için torpido gözüne eğildiğinde polis tarafından kurşun yağmuruna tutularak katledildi. Bu cinayetin görüntülerinin o sırada araçta bulunan sevgilisi tarafından sosyal medyada yayılması, polisin ırkçılığına yönelik tepkileri ve öfkeyi katlayarak arttırdı. ABD’nin pek çok eyaletinde on binlerce siyah sokaklara döküldü.

15. yüzyılda dünya tarihinde ne olduğunu doğru biçimde anlamak, tüm tarihe doğru biçimde bakmanın anahtarı olarak görülebilecek önemdedir. Bu, kapitalizmin kendisinden önceki tüm diğer sınıflı toplum biçimlerinden çok farklı, özgün niteliğini, tarihin gerçek akışının ne yöne işaret ettiğini ve giderek insanlığın gerçek kurtuluşunun maddi zeminini neyin döşediğini anlama fırsatı sunar.

Kapitalist sömürü düzeni içine düştüğü küresel ekonomik krizini atlatmak için işçi sınıfına azgınca saldırıyor. Tüm dünyada izlenen neo-liberal politikalarla işçi sınıfının ekonomik, sosyal ve siyasal hakları birer birer gasp ediliyor. Uluslararası Sendikalar Konfederasyonunun (ITUC) her yıl düzenli olarak yayınladığı Küresel İşçi Hakları Endeksi raporunda, yapılan saldırılar çarpıcı örneklerle ortaya konuyor. İşçi haklarını koruma düzeyine göre ülkeler arasında en iyiden en kötüye doğru bir sıralama yapılıyor. Raporda gelişmiş ülkelerdeki işçi haklarına yönelik çok ciddi saldırılara da dikkat çekiliyor. Nitekim bu saldırıların ne boyutta olduğunu Fransa’da yaşanan tablodan görebiliyoruz. İşçi sınıfının mücadele tarihinde önemli bir yer tutan Fransa’da işçi sınıfı çok ciddi bir saldırı ile karşı karşıya. İktidarda bulunan sözümona sosyalist Hollande yönetimi, çıkarmaya çalıştığı yasa ile Fransız işçi sınıfını adeta kölelik koşullarına mahkûm etmek istiyor.

23 yıl önce 2 Temmuzda Sivas’ta yaşanan Madımak katliamında yaşamını yitirenler, Pir Sultan Abdal Kültür Derneği’nin çağrısıyla anıldı. Anmaya emek ve demokrasi güçlerinin yanı sıra pek çok demokratik kitle örgütü ve Alevi örgütleri de katıldı.

Üçüncü Dünya Savaşının Suriye cephesinde son aylarda önemli gelişmeler yaşanıyor. Savaşın içindeki taraflarca mevcut güç dengelerini değiştirmeye yönelik hamleler ve bunlara karşı hamleler yapılıyor. Azez-Mare, Halep-İdlib, Rakka ve Menbic gibi stratejik bölgelerde, gelişmelerin seyrini belirleyecek önemde mücadeleler yürüyor. ABD, AB, Rusya, İran, Türkiye, Suudi Arabistan, Katar gibi ülkelerin desteği ve yönlendirmesi altında hareket eden çeşitli güçler, son zamanlarda bu bölgelerde kritik muharebeler yaptılar. Bu çatışmalar sonucu oluşacak kırılmalar da Suriye’de yürüyen emperyalist savaşın gidişatına önemli etkilerde bulunacak gibi görünüyor.

AKP iktidarı askeri vesayete karşı iktidarını koruma mücadelesi verdiği yıllarda zorunlu olarak birtakım demokratik adımlar atmış, bazı yasal değişiklikler yapmıştı. Özellikle 2007 yılında kendisine yönelik darbe planlarının açığa çıkmasıyla beraber bu adımları hızlandırmıştı. “Demokratikleşme ve sivilleşme” adı altında yapılan yasal değişikliklerin temel güdüsünün gerçekte rejimin demokratikleştirilmesi olmadığı malûmdu. Nitekim köprüyü geçtikten sonra rahat nefes alan AKP’nin, Erdoğan’ın “tek adam rejimi” hayallerinin de bir parçası olarak, yapılan görece demokratik değişiklikleri tek tek geri alması, hatta eskisinden daha da geri bir zemine düşürmesi bu gerçeği göstermektedir.

10 Ekimde Ankara Garı önünde DİSK, KESK, TMMOB ve TTB’nin “Emek, Demokrasi ve Barış” çağrısıyla düzenlediği miting katliamla sonuçlanmıştı. Geçtiğimiz günlerde de 10 Ekim katliamıyla ilgili iddianame Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlandı ve mahkemeye gönderildi. 571 sayfalık iddianamede 36 sanık hakkında 100’er kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası istendi. Ancak bu katliamın siyasi sorumlularına dair hiçbir ifadeye yer verilmedi.

“Güçlü devlet” işçi-emekçi yığınların çıkarına mıdır? Burjuva ideolojisinin etkisi altında kalan emekçi yığınlar bu soruya tereddütsüz evet cevabı verseler de gerçeklik bunun tam tersidir.

En tepeden en aşağıya kadar iktidarın sahipleri ve sözcüleri fütursuzca nasıl bir düzen istediklerini söylüyorlar. “Tek adam” konuştukça “küçük adamlar” cesaret ve feyiz alıyorlar. “Küçük adamlar” konuştukça da “tek adam” daha da şişiniyor. Örgütsüz milyonlar ise bu gidişatı durdurabilecek durumda değiller verili koşullarda. Fakat unutmayalım, ne kitlelerin örgütsüzlük durumu kalıcıdır ne de faşist tırmanış süreci tamamlanmıştır. Tarihte yalnızca Bonapartlar, Führerler, Duçeler yok. Adları tarihe geçmese de, bilsek de bilmesek de, bunlara ve bunların kokuşmuş düzenlerine karşı mücadeleyi ve umudu büyüten sayısız insan da var.

Fransa, işçi sınıfının eylemleriyle sarsılmaya devam ediyor. Fransız egemenlerinin arzuları doğrultusunda hayata geçirilmek istenen ve Çalışma Bakanı Myriam El Khomri’nin adıyla anılan yasa tasarısı Fransız işçi sınıfının öfkesini bileyliyor. İş yasasında köklü değişiklikler öngören yasa tasarısı işsizliği azaltacağı, ekonomiyi güçlendireceği yalanlarıyla kitlelere sunuldu. Ancak sendikal örgütlülüğü nispeten güçlü olan Fransız işçi sınıfı bu yasanın ne anlama geldiğini çok iyi biliyor. Yasanın hayata geçmesi Fransa egemenleri için ölüm kalım meselesi haline gelmişken Fransa işçi sınıfı ise bunu engelleme kararlılığını militan eylemleriyle ortaya koyuyor.

AKP “kaos karşısında istikrar” diyerek ve tırmandırdığı milliyetçiliğe ve yarattığı korku atmosferine dayanarak tek başına iktidar olanağına kavuştu. Fakat 2015 Temmuzunda düğmesine bastığı kaos, yerini “istikrar”a bırakmak ne kelime, her alanda daha da şiddetlenerek devam ediyor. Bu bir yılın bilançosuna bakıldığında son derece net bir yıkım tablosu görülüyor.

İşçilerin özel istihdam büroları aracılığıyla kölelik koşullarında kiralanmasının önünü açmak üzere İş Kanunu ve Türkiye İş Kurumu Kanununda değişiklik yapan yasa Meclis’te kabul edildi. Bu değişiklikle, iş arayan işçilerin özel istihdam bürosu adı altındaki işçi simsarlığı bürolarına başvurmaları, patronların da bu bürolar aracılığıyla işçi temin etmeleri amaçlanıyor. Buna göre, işçi kiralama sözleşmesi karşılığında işveren özel istihdam bürolarına bir bedel ödeyecek. Özel istihdam bürosu bu bedelin içinden kendi komisyonunu aldıktan sonra işçinin ücretini ödeyecek. İşçinin patronu ve muhatabı özel istihdam bürosu olacak. Kiralık işçiyi çalıştıran işletme sahibinin mali ve sosyal haklarla ilgili bir yükümlülüğü olmayacak. Kiralandığı işyerinde çalışma süresi dolan işçi, bağlı bulunduğu istihdam bürosu tarafından başka bir yere kiralanmayı bekleyecek.

Meksika’nın Oaxaca eyaletinde, polisin 19 Haziranda direnişteki öğretmenlere karşı düzenlediği vahşi saldırıda 13 kişi öldü, 100’den fazlası yaralandı. Öğretmenlerin bağlı olduğu CNTE (Eğitim İşçileri Ulusal Koordinasyonu) sendikası sözcüsünün verdiği bilgilere göre, 23 kişi “kayıp” durumunda, 21 kişi tutuklandı ve 45 kişi de halen hastanede tedavi görüyor.