İstanbul’daki 1 Mayıs kutlaması, burjuva muhalefetin başı olan CHP ve güdümündeki sendika bürokrasisi eliyle resmen sabote edildi. Üstelik bugün onu eleştiren sosyalist çevrelerin iddialarının aksine, bu sabotaj sadece 1 Mayıs günü sergilenen tutumlarla değil, esasen öncesindeki pratiğin ta kendisi sayesinde gerçekleşmiştir. Süreç, “Taksim’deyiz” açıklamasının yapıldığı ilk andan itibaren sorgulanmadığı sürece, bu sabotajın niteliğini kavramak ve gelecekte yapılabilecek benzerlerini engellemek mümkün olmayacaktır.

Marx, daha önce tek tek metalar düzeyinde ele aldığı üretim fiyatı/değer, kâr/artı-değer analizini bu bölümde toplam toplumsal sermayeyi oluşturan parçaların karşılıklı hareketi temelinde sürdürür. Bütünsel düzeyde bakıldığında, piyasanın toplam ve fiili işleyişinde kapitalist rekabet nedeniyle metaların üretim fiyatlarını onların piyasa değerine ve kendilerine ait artı-değer parçalarını ortalama kâra dönüştürme eğilimi hüküm sürer. Toplam toplumsal sermaye üzerinden ortaya çıkan toplam artı-değerin, eşit büyüklükteki sermaye miktarlarına, bunların bileşimleri nasıl olursa olsun, eşit büyüklükte paylar olarak düştüğü varsayılabilir.

Hiç utanmadan akademik özgürlükten, barıştan söz edenler, sırf barış istediler diye “barış akademisyenleri”nin görevden alınmasının, işe geri dönüş konusundaki mahkeme kararlarının hiçe sayılmasının, Boğaziçi Üniversitesinin kayyum rektörünün protesto yapan öğrencileri polise ihbar edip okuldan atmasının, akademisyenleri okuldan uzaklaştırmasının, ODTÜ’de daha yeni Devrim Stadyumunun şenlik için kullanımının yasaklanmasının unutulduğunu mu sanıyorlardı acaba?

12 Eylül 1980 askeri faşist darbesinin örgütsüzleştirerek atomize ettiği ve böylelikle sınıf bilincini de yok ettiği işçi sınıfı, siyaset adına alabildiğine dar bir alana, burjuva parlamentarizmine hapsedilmişken, şu anda parlamento da faşist rejimin şalından ibaret bir kandırmacaya dönüşmüştür. Perişan durumdaki emekçiler için bu rejimden kurtulmak yaşamsal bir sorundur. Ama yerine ne konulacağı da en az o kadar yaşamsaldır. Faşist rejimin ve sermayenin baskılarından, zulmünden, adaletsizliğinden, ekonomik, sosyal ve siyasal saldırılarından kurtulmak için işçi sınıfının bağımsız çıkarları temelinde örgütlenmekten ve faşizme ve kapitalizme karşı emek cephesini örerek mücadeleye atılmaktan başka seçeneği yoktur.

İsrail’in 7 Ekimden bu yana sürdürdüğü Gazze’ye yönelik saldırılarında on binlerce Filistinli hayatını kaybetti, hayatta kalanlar ise açlık, yokluk ve hastalıkla boğuşuyor. Şu ana kadar en az 30 çocuğun açlık nedeniyle öldüğü belirtiliyor. Filistin davasının hamisi ve İslam âleminin lideri pozları kesen Erdoğan ise soykırım boyutuna varan bu katliam karşısında sermayenin ekonomik ve siyasi çıkarlarını önde tutan ikiyüzlü siyasetini sürdürüyor.

Şeyh Bedreddin 14-15. yüzyılda Osmanlı topraklarında yaşamış, döneminin önde gelen alimlerindendir. Soylu bir aileden gelen Bedreddin dönemin en önemli ilim merkezlerinde eğitim görmüş, felsefe ve mantık alanında, İslam hukuku üzerine yaptığı çalışmalarla ünü Osmanlı sınırlarının ve çağının ötesine ulaşmıştır. Fakat onun ismini yüzyıllar sonrasına taşıyan sebep başka noktadadır; yanı başındaki yoksul halkın yaşadığı zulme, yasaların adaletsizliğine, din istismarına yakından tanık olur Bedreddin. Bu haksızlıklara son verebilmek, her inançtan ve halktan insanın kardeşçe yaşayabileceği, beraber üretip beraber paylaşabileceği eşitlikçi bir düzen kurabilmek için ezilenleri örgütlemeye girişir.

Zamanın durduğu ve olağan akışının kırıldığı anlar vardır. İnsanlığın büyük atılımları yahut büyük trajedileri böylesi anlardandır. Usta ressam Pablo Picasso, Guernica isimli eseriyle işte böyle bir kırılma anını resmeder. Guernica… Adını bombalanan bir kasabadan alan, siyah beyaz, “eciş bücüş” motiflerle örülü dev boyutlarda bir tablo … Savaş ve faşizm karşıtı uluslararası üne sahip bir sembol… Bir zulüm anını kayda geçiren, kapının eşiğindeki daha büyük zulme dikkat çeken ölümsüz bir anıt…

Bu savaşta emperyalist-kapitalist bloklardan herhangi birine sempati beslemek ve emekçileri de bu sempatinin ortağı haline getirmek Marksizmle asla bağdaşmaz. İşçi sınıfı ne Siyonist İsrail’i Ortadoğu halklarının başına belâ eden Amerikan ve İngiliz emperyalizminin ne de diğer emperyalist kutupta yer alan Çin, Rusya, İran vd’nin safında yer alabilir. Batı’nın NATO ittifakı da, karşısındaki Rus-Çin bloku da, Siyonist İsrail de, İran’daki molla rejimi de yıkılmalıdır! Onları insanlığın çıkarları doğrultusunda yıkabilecek tek güç ise dünya işçi sınıfıdır.

Hintli işçiler sermayenin çarkları arasında ezilmek için getiriliyor. 19. yüzyılda kaldırılan kölelik, sözleşmeli işçilik adı altında bugün hâlâ insan onurunu ayaklar altına alıyor. İşçi sınıfı kapitalizme karşı mücadeleyi onu yıkıp yerle bir edecek seviyeye çıkarmadığı sürece kazanımlarını kaybediyor. Tüm dünya üzerinde onlarca milletten işçilerin böylesine kaynaşarak çalıştığı günümüzde işçi sınıfının tek çıkar yolu enternasyonal mücadeleyi güçlendirmektir. Emperyalist savaşa ve göçmen düşmanlığına karşı dünya meydanlarını dolduran milyonlar, barış, özgürlük ve kardeşliğin hâkim olacağı sosyalist bir dünyayı düşleyenlerin, kapitalizme karşı enternasyonal mücadeleyi büyütmek için ter dökenlerin umudunu, direncini, azmini arttırıyor.

Düzen içi muhalefet, dün hükümetin ekonomi politikalarını eleştirirken “yanlış” ekonomi politikalarından bahsediyordu. Burjuva muhalefet partilerinin genellikle her ülkedeki söylemi bu şekildedir. Peki yanlışı belirleyen nedir? Neye göre yanlıştır? Tüm toplumun “ortak çıkarları”nı gözeten bir doğru ekonomi politikası mevcuttur da buna uygun olmadığı için mi yanlıştır?