Kemalizmle küçük-burjuva sosyalizminin ortaklaştıkları noktalardan biri de, bu “yüce değerler” sözkonusu olduğunda “demokratik hak ve özgürlükler”in birer teferruat olarak görülmesidir. “Laikliği”, “moderniteyi” savunduklarını iddia eden Kemalistler, “dinsel gericiliğe karşı mücadele” demagojisiyle darbeler planlayıp, burjuva demokratik hak ve özgürlükleri “cici demokrasi” diye yıllarca alaya aldılar. Bunun yanı sıra, içten içe ve hatta açıkça bu darbeci zihniyeti destekleyen sözümona sosyalistler de hiç eksik olmadı bu ülkede. Keza Türk solunun büyük bölümünü oluşturan bu küçük-burjuva sosyalizmine göre demokratik hak ve özgürlükler, milliyetçi-devletçi-kalkınmacı ideallerin yanında tümüyle tali öğelerdi.

Pakistan’da yoksul kitleler yaklaşık bir aydır sel felâketiyle boğuşuyor. 1600 kişi öldü, yüzlerce kişi sel sularına kapılıp kayboldu, 8 milyon insan evsiz kaldı, 20 milyondan fazla Pakistanlı selden etkilendi. Bazı bölgelerde açlıktan ölümler yaşanıyor. 170 milyon nüfuslu ülkenin pek çok yerinde temiz su ve ilaç temin edilemiyor. Çocuklar kolera ve tifo salgını tehdidi altında.

Faşizm, mali sermayenin, işçi sınıfının devrimci mücadelesini ezip parçalamaya yönelik kanlı diktatörlüğüdür. Burjuvazinin iktidarda olduğu her rejim işçi sınıfı açısından baskıcıdır, zorbadır. Ancak kitlelerin devrimci mücadelesinin yükseldiği, devrimci güçlerle karşı-devrimci güçlerin çatışmasının günlük yaşamın bir parçası haline geldiği toplumsal kriz dönemlerinde, burjuvazi, daha baskıcı ve işçi sınıfının tüm örgütlülüğünü dağıtmayı amaçlayan olağanüstü bir yönetim biçimi olarak faşizme ihtiyaç duyar.

Sınıfsal konumları gereği, özünde hepsi de burjuva egemenlik sistemini savunan burjuva fraksiyonlar (liberalinden muhafazakârına, statükocusundan sosyal-demokratına vb.), sıra devlet iktidarının paylaşımına geldiğinde, kendi aralarında kıyasıya bir kavgaya tutuşmaktan da geri durmazlar. Çünkü her bir burjuva fraksiyon, devlet iktidarında güçlü bir konum elde etmek ve kendi politikasını resmi devlet politikası haline getirmek ister. Nitekim bugün Türkiye’deki iktidar paylaşım kavgasında yaşanan da budur. Anayasa referandumu vesilesiyle daha da kızışmış görünen bu kavga, esasında Türkiye kapitalizminin emperyalist sistem içindeki yerinin belirlenmesi ve buna uygun bir burjuva devlet yapısı ve burjuva siyasal düzenin oluşturulmasıyla ilgili bir kavgadır.

12 Eylülde yapılacak anayasa değişikliği referandumu dolayısıyla kıran kırana bir siyasi rekabet ve politizasyon süreci yaşanıyor. Bu sürecin bir parçasını da, emekçi sınıfların çıkarlarının savunucusu olma iddiasındaki sosyalist solda yaşanan hararetli tartışmalar oluşturmakta. Bu tartışmalarda gelinen noktaya bakıldığında, sosyalist solun büyük bölümünün “hayır” ve “boykot” tutumlarında öbekleştiği, küçük bir kesiminin de “evet” tutumunu benimsediği görülüyor. Boykot tutumunda olanların da, aslında, AKP’ye darbe vurulması adına, sonucun “hayır” çıkmasını arzuladıklarını hesaba kattığımızda, toplam olarak sosyalist solun çok büyük bölümünün gerçekte bu referandumdan “hayır” sonucunun çıkmasından yana olduğunu söylemek yanlış olmaz. Bu durum sosyalist hareketin büyük ölçüde burjuvazinin statükocu kesiminin gerici siyasal çizgisine sürüklenmesi anlamına gelmekte ve uzun yıllardır yaşadığı kriz ve gerileme sürecinde de yeni bir aşamayı işaretlemektedir.

Mayıs ayı ortasında Honda ve Foxconn’da başlayan grev dalgasının yayılıp, çeşitli işletmelerde ücret artışlarıyla sonuçlanması, dünya burjuvazisine Çin’deki ucuz emek cenneti döneminin artık sonuna gelinip gelinmediğini sorgulatıyor. Birçok burjuva analist, bu grev dalgasının bir “dönüm noktası” olduğunda hemfikir. Çin işçi sınıfının artık çok düşük ücretlerle, askeri disiplinin hüküm sürdüğü fabrikalarda, günde 16 saate ve haftada 7 güne varan çalışma koşullarında çalışmak istemediği açığa çıkıyor. İşçiler yalnızca burjuvaziyle değil “sendikalarla” da giderek daha çok karşı karşıya geliyorlar. Çin devlet kapitalizmi, bağımsız sendikalara izin vermiyor. Sendikalar devletin ve dolayısıyla da yerlisiyle yabancısıyla burjuvazinin çıkarlarını koruyorlar.

Emekçi yığınlar dünyanın dört bir yanında büyük çevre felâketleri ve “doğal” afetlerle boğuşuyor. Pakistan, Çin, Latin Amerika, Avrupa… Binlerce ölü, yaralı, milyonlarca evsiz-barksız, susuz, aç, biilaç insan… Türkiye de selden nasibini alan bir ülke. Rize’nin Gündoğdu beldesinde geçtiğimiz hafta birkaç saat yağan şiddetli yağmur afete yol açtı. 13 kişinin öldüğü, bir kişinin kaybolduğu felâkette, onlarca ev ya yıkıldı ya da ciddi hasar gördü.

1 Eylül Dünya Barış Gününün referandum dönemine denk gelmesi nedeniyle bu yıl Türkiye’de mitingler yerine basın açıklamaları ve yürüyüşler gerçekleştirildi. Yapılan eylemlerde, KCK’nın aldığı “eylemsizlik” kararıyla birlikte ortaya çıkan fırsatın iyi değerlendirilmesi gerektiği çağrısı yapıldı.

“Kırmızı Kitap” ya da “gizli anayasa” gibi adlarla anılan Milli Güvenlik Siyaset Belgesi (MGSB) geçtiğimiz günlerde bir kez daha gündeme geldi. Her ne kadar bu konu referandum ve Kürt sorunundaki yakıcı gelişmeler arasında bir parça geri planda kalsa da, ele alınması gereken önemli yönler barındırmaktadır. Dahası MGSB gündemin bu yakıcı başlıklarıyla da çok yönden alâkalıdır.

Sermaye devletinin devrimcilere yönelik baskıları hız kesmeden devam ediyor. Gözaltı ve tutuklamalarla devrimci faaliyetin önünü kesmeye çalışan devlet, operasyon için uyduruk gerekçeler üretiyor. Hedef kapitalizme karşı mücadele yürüten devrimcileri yıldırmak ve mücadeleden vazgeçirmektir. Bu kapsamda bu kez de 25 Ağustos sabahı BDSP çalışanlarına yönelik gözaltı operasyonu gerçekleştirildi.

Toplumsal hayatın askeri değerler temelinde şekillendirilmesi, bu değerlerin yüceltilmesi ve bütün topluma egemen kılınması olarak tanımlanabilecek olan militarizm, sınıf mücadelesinin yükselişiyle yakından ilişkili olarak tüm burjuva devletlerin başvurduğu ideolojik bir silahtır. Ne var ki militarizm, yaşadığımız topraklarda, ideolojinin çok ötesine geçen ve devletin ve toplumun köklerine damgasını vuran bir olgudur aynı zamanda. Ordunun siyaset üzerindeki hâkimiyeti, savaşın ve askerliğin kutsanması, hak ve özgürlüklerin değil görev ve sorumlulukların öne çıkarılması, “baba devlet” anlayışının yaygınlığı, devlet şiddetinin meşru görülmesi, otoriteye kayıtsız şartsız boyun eğilmesi gibi sosyal ve siyasal özelliklerle kendini gösteren bu olgu, Doğu toplumlarına has bir karakteristik olarak derin tarihsel köklere sahiptir.

“Eksen kayması” tartışmaları, Başbakan Erdoğan’ın Davos’taki “one minute” çıkışından bu yana devam ediyor. Esasen İsrail ve ABD kaynaklı olan bu kavram, kısa sürede statükocu cenahın AKP’yi sıkıştırmaya yönelik temel argümanlarından biri haline gelmiştir. Küçük-burjuva ve milliyetçi solu da peşine takmayı beceren statükocu cephe, “eksen kayması”na konu olan dış politika yöneliminin ve hamlelerinin, AKP’nin gizli İslamcı ajandasının bir parçası olduğunu ve Türkiye’yi Batı’dan ve Batı’nın çağdaş değerlerinden kopararak şeriatçı bir rejime yaklaştırdığını iddia ediyor.

Kendisine dönük tüm inkârcı ve imhacı saldırılara rağmen Kürt halkı bugüne dek özgürlük ve eşitlik temelinde bir arada yaşamaktan yana olduğunu, savaş değil onurlu bir barış istediğini defalarca dile getirmiştir. Zaten ezilen bir ulus olarak Kürt halkı ayrılıktan yana bir tutum da alsa devrimci işçi sınıfı onun bu kararına saygı gösterir. Ancak ezen ulus burjuvalarının provokatif söylemlerine karşı uyanık olunmalıdır. Onların “ayrılmayı” savunuyor gözüken söylemleri son derece tehlikelidir. Çünkü ezilen ulusun kendi kaderini tayin etme hakkını kullanması özgürlüklerin, ezen ulus burjuvalarının “ayrılıkçılığı” ise etnik temelli kanlı iç savaşların, katliamların kapısını açar.

20 Nisanda büyük bir çevre felâketi daha yazıldı kapitalizmin kara defterine. Meksika Körfezi’nde BP’ye ait petrol platformu patladıktan sonra okyanusun sularına gömüldü. Patlamada ölen 11 işçinin cesedi dahi bulunamadı. Sulara sızan petrol ise körfezdeki canlı hayatın büyük zarar görmesine sebep oldu. Okyanus sularının mavisi bir kez daha petrolün karasına büründü. Doğa bir kez daha kapitalistlerin pis elleriyle kirletildi. Elbet hep böyle gitmeyecek. Gün gelecek bu pis eller doğanın yakasından sökülüp atılacak!

İşçi gençliğin başına bu belâyı saran bizzat kapitalist düzen olduğundan, kurtulmanın yolu da düzene karşı mücadele veren devrimci hareketin saflarına katılmaktır. Örgütlü bir biçimde devrimci mücadeleye katılan genç, bilinçlendikçe içinde yaşadığı düzenin çelişkilerini ve bu düzenin yıkılması zorunluluğunu fark edecektir. Yaşadığı sıkıntıların asıl kaynağının kapitalist sistem olduğunu görecek ve bu sisteme karşı mücadele vermedikçe gerçek kurutuluşun olmayacağını kavrayacaktır.

Yeni yüzyıla adım atarken liberal burjuva ideologlar “Birleşik Avrupa” düşünü yeniden gündeme sokmuşlardı. Avrupa Birliği, kapitalizm altında ulus-devletin aşılabileceğinin alameti olarak sunuluyor; Avrupa’nın, pazar birliğinden siyasal birliğe doğru tarihsel bir gelişim gösterdiği ileri sürülüyordu. Avrupa Parlamentosu, ortak para birimi gibi oluşumlar ve Avrupa anayasası girişimleri “Birleşik Avrupa” düşlerini besliyordu. Hatta AB üyesi ülkelerde ders kitapları bile “Birleşik Avrupa” temasını işlemeye başlamıştı.

Bugün Alevi emekçilerinin, Kemalist partilerden yavaş yavaş da olsa uzaklaşma eğilimleri önemlidir. Bu eğilim giderek güçlendirilmeli ve dahası yalnızca Kemalist partilerden değil bir bütün olarak Kemalizmden de kopuş noktasına kadar ilerlemesi için çaba gösterilmelidir. Cumhuriyet mitinglerinin gerici slogan ve simgelerinden uzaklaşılıp, Alevilerin haklarını talep eden, sözde laiklik uygulamalarını teşhir edip Diyanet’in lağvedilmesini, zorunlu din derslerinin kaldırılmasını vb. talep eden yüzbinlerce kişilik gösterilere doğru katedilen mesafe kuşkusuz ki anlamlıdır. Ne var ki, bugün bu belirginleşmekte olan ilerici eğilimin halen statükocu-Kemalist eğilimle yan yana olduğu gerçeği, Alevi emekçiler açısından bir geçiş durumunu ifade ediyor.

Yerli silah sanayiinde özellikle son 20 yılda sıçramalı bir gelişme kaydedilirken, bugün gelinen aşamada, dünyanın çeşitli ülkelerine silah ihraç eden, NATO’nun birtakım tedariklerini ve TSK’nın silah alımlarının %45’ini yerli üretimle karşılayan dişe dokunur bir askeri-sınai kompleks yaratıldığını görüyoruz. Kuşkusuz silah sanayisi gelişmiş emperyalist ülkelere göre Türkiye bu alanda henüz oldukça geri durumda bulunmaktadır. Ancak son on yılda bu alanda önemli bir mesafe katedildiği de ortadadır.