Grev, direniş yaparak hakkını arayan işçileri TOMA’larla dağıtmaya çalıştılar. Yeri geldiğinde evler TOMA’larla yıkıldı. Her türlü muhalefetin karşısına TOMA’lar dikildi. Anlayacağınız TOMA’lar hakkını arayanlara karşı kullanılan bir şiddet aracıdır. Bugün bir TOMA bir işçinin 38 yıllık asgari ücretine eşittir.

İnsanların birbirlerini önemsemesi, etrafındakilere kendi gücü oranında yardım etmesi, birbirleriyle dayanışma duyguları geliştirmesi elbette önemlidir ama yeterli değildir. Gerekli olan, sorunların kaynağını görebilmek ve onu ortadan kaldırmak için mücadele etme zorunluluğunu kavrayabilmektir. Egemenler, gençlerin tam da sorgulama dönemlerinde, sorunların kaynağının kapitalist sistem olduğu ve hedefe bu sistemin konması gerektiği gerçeğini görmelerini engellemek için ellerinden geleni yapıyorlar.

Biz bu kadar saat, bu koşullarda, bu ücretlere çalışırken memleketin güzide insanları, yani patronlar ve onların sınıfından yöneticiler, on binleri, yüz binleri, milyonları hatta milyarları kazanırlar. Kimileri işçileri azarlayarak, kimileri işçiler için ölüm fermanı demek olan yasa ve kararnameleri imzalayarak, kimileri el kaldırıp indirerek, kimileri de anlamakta güçlük çektiğimiz mimikler yapıp düdük öttürerek. Ve bu tayfadan bir kısmının işsiz kaldığında aldığı bir aylık tazminat bile, biz bütün aile yemeden, içmeden yetmiş yıl çalışsak yan yana getiremeyeceğimiz kadardır.

Birçok insanın hayatında dönüm noktaları vardır. Benim hayatımın dönüm noktası ise abimin beni bir işçi derneğinin şiir, müzik etkinliğine götürmesiyle oldu. İlk defa böyle bir yere gidiyordum, insanlar bana çok sıcak davranmıştı. Kadın arkadaşlar boynuma sarılarak hoş geldin diyordu. Sanki birbirimizi yıllardır tanıyorduk.

Bu son yasa tasarısı da Erdoğan rejiminin emelleri doğrultusunda atılan bir adım olarak değerlendirilmelidir. Bunun malûm rejimin mimarlarının toplumun dokusunu değiştirme girişiminin ve kitle tabanını sağlamlaştırma çalışmasının bir parçasını oluşturduğu gözden kaçmamalıdır. Bu konuda emekçileri kutuplaştırıcı bir dil kullanan iktidarın tuzaklarına düşülmemelidir. Bu gibi uygulamaları, sadece dini uygulamalar karşıtlığı ve laikliğin elden gittiği propagandası temelinde emekçilere anlatmak iktidarın minderinde güreşmek anlamına gelir ki, bu da onların değirmenine su taşır.

İngilizce öğrenmek için tıkladığım videoların arasında “zenginliğe giden yolda ücretsiz raporlar” adında bir videoyla karşılaştım. Merak edip içeriğine bakmak istedim. İnsanların zengin olamamasının 5 nedenini açıklayan bir burjuva yazar uzun uzun anlatıyor. Bu arada zengin olmanın ve başarının yollarını gösteren videolar bir hayli çokmuş!

Emperyalist savaşlar, savaşın yıkıcılığı, insanın insana yabancılaştığı, müthiş travmaların yaşandığı tarihsel kesitler… Kapitalizmin insanlığa çektirdiği acılardan bir kesit… Yazar Erich Maria Remarque, Birinci Emperyalist Paylaşım Savaşındaki bir grup askerin hikâyesini 19 yaşındaki iki gencin, Paul ve Ernest’in gözleriyle anlatıyor “Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok” ve onun devamı niteliğinde olan “Dönüş Yolu” romanlarında.

ABD’deki ırkçıların yapmak istediklerine karşı durmak, onları engellemek için eyleme katılan göstericilerden biri “eğer sessiz kalırsam hiçbir şeyin değişmeyeceğine inanıyorum” demişti. Bu protesto eylemlerine katılanlar sayıca çok fazla olmamasına rağmen, ırkçıların yaptıkları ve Trump’ın ırkçıların elini güçlendirmek için seçtiği “tarafsız” dil yine de ABD gündemine oturdu ve insanların daha yüksek bir sesle ırkçılığı kınamasına yol açtı. Derinleşen kriz ve 3. emperyalist paylaşım savaşı koşullarında tüm dünyada giderek yükselişe geçen aşırı sağ hareketlerin ABD’de uç örneklerle ortaya çıkması şaşırtıcı değil elbette.

Yani Aram, kaderimiz ortaksa demek ki kavgamız da ortak. Görülecek bir hesabımız var onlarla. Kadınlarımızın, çocuklarımızın yüzünden akan acının, umutsuzluğun, çaresizliğin son bulması için, görülecek bir hesabımız var. Anadolu’da halkların kardeş olabilmesi, birbirinin yaralarını sarabilmesi için görülecek bir hesabımız var. Sürgünler, mahpuslar, boyun eğmeyip mücadele edenlerin yürüdüğü yoldan yürüyüp onlardan hesap soracağımız günler de gelir elbet.

Kadınların yaşanan bu olaylar karşısında sessiz kalmayıp tepki göstermesi son derece önemlidir. Susmak ve korkuya kapılıp sinmek, egemenlerin kadına yazdığı kadere razı gelmek, teslim olmak en kötüsüdür. Ancak gösterilen tepkilerin bireysel düzeyde kalması ve sorun yaşandıkça açığa çıkması yeterli değildir. Kadın sorununun çözümü için atılacak en kararlı adım kadının örgütlü mücadeleye katılmasıdır. Kadının gerçek anlamıyla özgürleşip ikinci cins olmaktan çıkmasının ve bu düzenin neden olduğu pisliklerden kurtuluşunun tek ve nihai çözümü, örgütlenip bu düzeni yıkmak için mücadele etmesinden geçmektedir.

Neydi bu IŞİD denen barbarlar ordusunun Ezidi insanlara olan nefreti? İşte bu sorunun cevabını Livaneli’nin son romanlarından birinde az da olsa öğrendiğimi düşünüyorum. “Huzursuzluk” adlı kısa ama bence çok etkileyici romanında Livaneli bizlere Ezidilerle ilgili çok renkli bir anlatım sunuyor. Tabii konu Ezidi kadınlara ve çocuklara tecavüz edilmesi etrafında yoğunlaştığı için maalesef renkli kısımlar karanlık hikayelerin içinde boğulup gidiyor.

Biliyor musun? / Sefalet devam ediyor hâlâ, / fikri sefalet... / Peki ya sen? / Hangi patikalardan geçtin? / Hangi dağ yamaçlarından?