Atatürk Havalimanı’nda Tunus’taki isyan nedeniyle ülkelerine dönemeyen bir grup Tunusluyla bir söyleşi gerçekleştirdik. Dış hatlar kapısından girer girmez onları tanıdık. Kalabalıktılar. Kimisi bekleme salonunun koltuklarında, kimisi yerde oturuyordu. Çok yorgun ve uykusuz olsalar da yüzleri gülüyordu. Yanlarına gidip kendimizi tanıttık. Onlara ülkelerindeki ayaklanmayı ve bu ayaklanmaya dair düşüncelerini sorduk. Bu düşüncelerini Türkiyeli işçi ve emekçilerle paylaşmalarını istedik, sorularımızı sormaya başladık.

Arap liderleri Tunus’a korku içerisinde bakıyorlar. Yıllardır çektikleri baskıya “dur” demek için sokağa dökülen Tunuslu emekçiler, yıkılmaz denilen hükümetlerin hiç beklenmedik bir anda nasıl da tepetaklak olabileceğini tüm dünyaya gösterdiler. Ne var ki, yeniden aynı baskıyı, yoksulluğu, zulmü, sömürüyü ve haksızlıkları yaşamamak için, işçilerin ve emekçilerin burjuvazinin oyunlarına gelmemeleri ve kendi iktidarlarını kurmaları gerekiyor.

Gençliğin değişim arzusu ve isyanla dolu dinamizmini engellemek, gençlerin siyasetle, toplumsal sorunlarla ilgilenmesinin, enerjilerini devrimci yönde kullanmalarının önüne geçmek için 12 Eylül faşist askeri darbesinden sonra burjuvazi birçok yöntem denedi. Uyuşturucu, futbol, bilgisayar oyunları vb. bu yöntemlerden bazılarıdır. Bunların yanı sıra, ilköğretimden liseye, liseden üniversiteye ve sonrasına dek süren sınav maratonu da fiilen bu işlevi görmektedir.

Tunus ve Cezayir, günlerdir yoksul emekçi kitlelerin protesto gösterileriyle çalkalanıyor. İşsizliğin tırmanarak arttığı Tunus’ta, 26 yaşındaki Muhammed Buazizi’nin 17 Aralıkta kendini yakması, tüm kentleri saran bir isyan dalgasını da beraberinde getirdi. Bu isyan dalgası yeni yılın ilk günlerinde Cezayir’e de sıçradı. Gıda maddelerine yapılan zamlarla yoksullukları iyice katlanılmaz hale gelen işçi ve emekçiler, bu ülkede de sokağa döküldüler. Haftalardır her iki ülkede de mevcut burjuva hükümetler gösterileri şiddet kullanarak bastırmaya çalışıyorlar. Polisin göstericilere saldırması sonucunda Tunus’ta en az 50, Cezayir’de ise 5 emekçi katledilirken yüzlercesi yaralandı. Her iki ülkede de çoğunu gençlerin oluşturduğu yüzlerce kişi gözaltında.

Kısaca “Torba Yasa” denilen ve “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” gibi uzun bir adla Meclis gündemine getirilen yasa tasarısı da bu türden saldırıları içeriyor. Tasarının bütçe görüşmelerinin ardından oylanıp kabul edilmesi bekleniyor. Toplam 113 maddeden oluşan, gerekçeleriyle 163 sayfa olan ve birbiriyle ilgisiz çok sayıda başlığı gündeme alan bu “torba” yasa tasarısında, işçi sınıfının bugünkü yaşam koşullarını ve geleceğini etkileyecek pek çok madde var.

Mikro kredinin mucidi sayılan Bangladeşli Muhammed Yunus 2006’da Nobel Barış Ödülüne layık görülmüştü. Sözde yoksulluğa çözüm olarak sunulan sisteme göre, verilen düşük meblağlı kredilerle yoksullar kendi işlerini kuracaklar ve yoksulluğa elveda diyeceklerdi. Yoksulluğun kaynağının kapitalizm olduğunu bilenler açısından mikro kredinin yoksulluğa ancak mikro düzeyde bir çözüm bulabileceği, gerisinin makro yalanlardan ibaret olduğu açıktı.

Gerçekler dünyasıyla bağını koparmamış herkesin görebileceği açık bir iflas tablosu mevcut iken, söz konusu sosyalist kesimler hâlâ başlarını kuma gömmeyi ve solda referandum sürecinin açığa çıkardığı derin yarılmayı kendi çıkarlarına yorumlamayı başarabilmektedirler. Örneğin, referandum dolayısıyla solda önemli ve “hayırlı bir ayrışma” yaşandığı ve bu ayrışma netleştirilip pekiştirildiği ölçüde sosyalist solun yeniden dirilişi için bir fırsat yaratılacağı tezi işlenmeye başlanmıştır. Buna göre referandum tablosundan Türkiye için bir “sosyalist çıkış” imkânı doğmuştur. Solda yaşanan ayrışmanın devrimci Marksizm temelinde yeni bir diriliş ve toparlanma için tarihsel bir fırsat anlamına gelebileceği doğrudur, ama bu ayrışmayı geleneksel sosyalist hareketin statükocu temellerde birleşmesi sayesinde toplumda bir sol şahlanış yaratacağı şeklinde yorumlamak tam bir siyasal bönlüktür.

İşçi sınıfının çocuklarının okuduğu okullarda altyapı eksikliğinin ve öğretmen açığının ayyuka çıktığı, bunun yanında kapitalizmin yarattığı basınçlarla yüz binlerce yoksul öğrencinin okulu terk etmek zorunda kaldığı, eğitim işçilerinin önemli hak kayıpları yaşadığı koşullarda, Şûralar, bunları yaşayanların gerçek sorunlarıyla ilgilenmek yerine burjuva politikaların kapışmasına sahne olmaktadır. Kapitalizm ayakta kaldıkça da bunun başka türlü gerçekleşmesi mümkün değildir.

Kapitalist sistemin kendi egemen fikir ve çıkarlarını topluma enjekte etmek için kullandığı araçların başında yazılı ve görsel medya geliyor. Öyle ki burjuvazi bütün gündemi medya ile belirliyor. İnsanlar televizyonlardan görmedikleri veya gazetelerden okumadıkları hiçbir şeye inanmıyorlar ya da tam tersi gerçekleşiyor, yani gördükleri ve okudukları her şeye inanıyorlar. Dolayısıyla burjuvazi için medya, çelişkilerin üstünü örtmek, kendi egemen fikirlerini istediği doğrultuda topluma kabul ettirmek ve her türlü olayı manipüle etmekte kullandığı eşsiz bir araç.

Marksizm hiçbir zaman bireysel özgürlüklere karşı çıkmamış ve bu tür özgürlükler için mücadele etmekten geri durulmasını savunmamıştır. Komünizmin toplumsal özgürlük hedefi, bireysel özgürlüklerin yerine ikame edilen, ona alternatif bir yaklaşım değildir. Toplumsal özgürlük bireysel özgürlüğü tamamlar, onu kâğıt üzerinde kalmaktan kurtararak hayatın içinde gerçekleşmesini sağlar, ona can verir. Bireysel özgürlükleri barındırmayan bir toplumsal özgürlük söylemi despotizmden başka bir şey üretmemiştir ve üretemez de. Bu yüzdendir ki Marksistler tüm demokratik hak ve özgürlüklerin en sınırsız gelişimi için mücadele eder ve bu mücadeleyi toplumsal kurtuluş davasının bir parçası olarak yürütürler.

10 yıl önce devletin utanmadan “Hayata Dönüş” adını verdiği ve devrimci tutsakların acımasızca canını aldığı katliam, Kadıköy, Bayrampaşa, Sancaktepe ve Ümraniye’de yapılan basın açıklamalarıyla protesto edildi. Demokratik Çözüm Platformu’nun Kadıköy rıhtımında düzenlediği basın açıklamasında, devletin gerçekleştirdiği katliam lanetlenirken, “Kahrolsun Katliamcı Düzen”, “Yaşasın Hakların Mücadele Birliği” sloganları atıldı.

Devrimci tutsakları F tipi cezaevlerine taşımak, yalıtmak ve kimliksizleştirmek üzere gerçekleştirilen “Hayata Dönüş” operasyonunun üzerinden 10 yıl geçti. Adı dalga geçercesine konulmuş olan bu operasyonun eş zamanlı olarak yapıldığı 20 cezaevinde, 3 günün sonunda 28 tutsak katledilmiş, yüzlercesi yaralanmıştı.

Dolmabahçe’de Erdoğan’ın üniversite rektörleriyle yaptığı toplantı vesilesiyle gerçekleştirilen öğrenci protestoları ağır bir polis vahşetine maruz kaldı. Bundan iki gün sonra da Ankara SBF’de AKP ve CHP sözcüsü iki anayasa profesörünün (Burhan Kuzu ve Süheyl Batum) yapmayı planladıkları konuşmalar öğrenciler tarafından yumurta atılarak engellendi ve polislerin de yöneticiler tarafından okula sokulmasıyla arbede çıktı. Bu gelişmelere ilişkin görüntülerin burjuva medyada geniş biçimde yer almasıyla, halen de devam eden bir tartışma süreci yaşanmakta.

Önümüzdeki Haziran ayında yapılacak olan seçimlere yedi aydan kısa bir sürenin kaldığı bugünlerde, AKP’nin son sekiz yıldır alternatifsiz bir şekilde iktidarını korumasından ve üçüncü iktidar dönemine de bu şekilde girmesinden fazlasıyla rahatsız hale gelen sermaye kesimlerinin yeni seçenekler yaratma arayışları ve bu doğrultudaki çabaları iyiden iyiye hız kazanmış bulunuyor.

Bu topraklar üzerinde vakti zamanında sosyalist mücadelenin içinde yer almış olan, sonrasında da dünyada esmeye başlayan liberal fırtınalar içinde kendini kaybeden ve bu rüzgârın etkisiyle bir uçtan diğer uca savrulup başka kıyılarda duraklayan şahsiyetleri bolca görmek mümkün hale gelmiştir. Dünün sosyalisti bu liberaller, şimdi oturdukları rahat koltuklarından geçmişlerine hayıflanıp, ne kadar boş işlerle oyalandıklarını “keşfedip”, bugünün gençlerine “aman ha, siz bari bu işlere bulaşıp da gençliğinizi boş yere heba etmeyin” diyebilmekteler. İşte bu bağlamda liberalizmin savunuculuğunu üstlenmiş Halil Berktay’ın “yeni keşfettiği” fikirler gözden geçirilmeyi hak ediyor.