Savaşa karşı tepkiler giderek büyüyor. Aylardır Avrupa ve ABD’de emekçiler meydanlarda çeşitli eylemler gerçekleştiriyor. Protestolar, kitlesel eylemler ve grevlerde hep aynı talep ön plana çıkıyor: Silahlanmaya ve emperyalist savaşa hayır! Emekçiler kamu kaynaklarının savaş bütçelerine değil eğitime, sağlığa ve kamu yararına harcanmasını istiyor. Emperyalist haydutların savaşı bizim savaşımız değildir. Savaş uçakları ve diğer silahlar bizim can güvenliğimizi değil sermayenin sömürü ve yıkım düzenini koruyor. Dünya halkları arasında barış ve kardeşliğin hayat bulmasının önündeki asıl tehdit kapitalist devletler, onların çıkardıkları savaşlar ve onların ölüm ve yıkım saçan düzenleridir. Bu gidişata dur demek için işçi sınıfının enternasyonalist örgütlenmesine güç vermek her zamankinden daha hayati bir görevdir.

Küçük çiftçiliğin kaçınılmaz yok oluşu, tekellerin tüm sektörü ağ gibi sarması ve kapitalizmin her alanda olduğu gibi tarım alanında da korkunç bir sömürü, israf ve yıkım üretmesi karşısında, küçük-burjuva sollar yıllardır “küçük çiftçi tarımı”nı allayıp pullamaktadırlar. Bugün de bu cephede değişen bir şey yoktur. Oysa bu ütopik bir fantezi olmanın ötesinde, sorunun gerçek çözümünden uzaklaştırıcı bir yönelim de oluşturmaktadır. Emekçiler kapitalizmi yıkıp ve iktidarı kendi ellerine alarak tüm üretimi toplumsal çıkarlar doğrultusunda planlayarak gerçekleştirmedikçe, işçi sınıfı gibi tüm küçük üreticiler de tekellerin hâkimiyetinden ve zulmünden kaçamayacaklardır.

Gazze savaşından fırlayan kıvılcımlar Lübnan, Suriye, Irak ve Yemen’e de sıçrıyor. Savaşın tüm bölgeye yayılması, vekilleri aşarak, bölgesel güçleri de kapsayan ve belki büyük güçlerin doğrudan dahlini de içeren bir boyuta sıçrayıp sıçramayacağı tartışılıyor. Her zamanki gibi, üçüncü dünya savaşı mı yaklaşıyor sorusu soruluyor! Biz bu adla anılmayı hak eden bir savaşın zaten çoktan başladığını söylüyoruz. Hiç kuşku yok ki Ortadoğu cephesinde az önceki soruda ifade edilen şekliyle bölgesel bir savaşın yaşanması, kaçınılmaz olarak mevcut dünya savaşını farklı bir düzleme taşır.

Burjuva ideolojisinin emekçileri bölmek için körüklediği ayrımlar, ayrıcalıklı hissetme halleri bizzat kapitalizm tarafından temelsiz hale getiriliyor. Sıkça tekrarlanan “işçiyle doktor aynı ücreti mi alacak” banal sorusunun (ya da itirazının) yanıtını sosyalizme varmadan bizzat kapitalizm, doktoru da, mühendisi de, akademisyeni de çoktan işçileştirerek ve ücretlerini asgariye doğru çekip eşitlemeye başlayarak veriyor. İşçiler arasındaki bu tür ayrımlar ortadan kalktıkça sınıfsal ayrım daha çok görünür oluyor ve asıl hedef daha net hale geliyor: Bu sömürü sistemini yıkarak, sınıfsız, sömürüsüz bir dünyayı inşa etmek!

13 Şubatta Erzincan’ın İliç ilçesinde bulunan Anagold Madenciliğe ait Çöpler altın madeni sahasının atık dağlarında çökme meydana geldi. Siyanür ve sülfürik asit başta olmak üzere birçok ölümcül kimyasal içeren liç yığını adeta sel olup akarak 100 dönümlük alana yayıldı. Şirket, facianın yaşandığı gün liç sahasındaki çatlakları fark eden işçilerin uyarılarını dikkate almak bir yana, dinamit patlatmaya devam etti ve kaçınılmaz olan yaşandı. Resmi açıklamalarda 9 işçi dense de, tonlarca ağırlıktaki liç yığınının altında kaç işçinin kaldığı, sermayenin kâr hırsı yüzünden kaç işçinin daha yaşamını yitirdiği henüz net değil.

Kapitalist dünya ekonomisinin de, onun bir parçası olan Türkiye kapitalizminin de yeni yıla sorun ve açmazlar içinde girdiği görülüyor. Hem dünya işçi sınıfının hem Türkiye işçi sınıfının önünde zorlu bir mücadele dönemi uzanmaktadır. Türkiye’de rejimin şu anda yürüttüğü saldırı programı ister başarılı olsun ister yarı yolda çöksün, işçi sınıfı açısından hiçbir hayırlı sonuç çıkması söz konusu değildir. İşçi sınıfının kavgadan başka seçeneği bulunmuyor.

Oxfam’ın eşitsizlik raporu da yapay zekâ üzerinden ortaya çıkan gerçekler de kapitalist üretim tarzının insanlık için ne menem bir şey olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor. Dünya tarihinde ilk kez önümüzdeki 10 yıl içerisinde bir dolar trilyonerinin peyda olacağı gerçeği işçi ve emekçi kitlelerin üzerindeki dizginsiz sömürünün artarak süreceğini haber veriyor. Yani tüm bu akıl almaz çelişkiler devasa boyutlara ulaşmamış gibi, önümüzdeki dönemde toplumsal eşitsizlik konusunda da sistemin yarattığı diğer kronik sorunlarda da yeni rekorlar kırılacağına şüphe yok.

Faşizm burjuvazinin olağanüstü yönetim biçimidir. Kapitalist devlet olağan dönemlerde de üstü örtülü ve gerektiğinde kullanılmak üzere faşist unsurları bünyesinde barındırır. Bugün emperyalist güçler sebep oldukları göç krizini, emekçi kitlelerin sorunlarının gerçek sebebini görmemesi için kullanıyorlar. Bunu yaparken bir yandan da iktidarlarının temellerine yönelecek öfkeye karşı faşist güçleri besliyorlar. Dünya işçi sınıfının karşısında tek bir ortak düşman var: Artık çürümüş bedenini yaşatabilmek için her türlü akıl dışılığı yapan emperyalist-kapitalist sistem. Tam da bu nedenle Avrupa ülkelerinde onlarca renkten ve dilden, belgeli, belgesiz, vatandaş ya da değil emekçi kitlelerin faşizme hayır diyerek milyonlar olup alanlara çıkması önemlidir. Dünya işçi sınıfının enternasyonalist birliği ve mücadelesi bu haklı tepkiyi ilerleterek kapitalizmin temellerine yöneltmelidir.

Belleklerde birikenler önemli şüphesiz. Ancak bu birikimlerin işe yaraması için örgütlenmek ve harekete geçmek gerekiyor. Büyük depremler bu toprakların gerçeği ve Maraş depremlerinde yaşananlardan gördüğümüz gibi egemen sınıf bu türden doğal afetleri daha büyük felâketlere dönüştüren politikalardan vazgeçmiyor, vazgeçemiyor. Rant şehveti gözünü bürüdüğünde emekçilerin yaşamlarının zerre önemi olmuyor burjuvazi için. Emekçilere reva görülen yaşam alanları, şehirlerin mevcut hali, hiçbir hazırlığın yapılmaması yaklaşan felâketlerde nelerin yaşanabileceğini şimdiden anlatmıyor mu bize?

Marx bu maddede artı-değer oranında hiçbir değişikliğin olmadığı varsayımından hareketle, diğer faktörlerdeki değişimin kâr oranını nasıl etkileyeceği hususunu ele alır. Makinelerin iyileştirilmesi ve hammaddelerdeki fiyat değişimleri, verili bir sermaye tarafından çalıştırılan işçilerin sayısı ya da işçi ücretlerinin düzeyi üzerinde eş zamanlı olarak etkide bulunabilir. Bu durumda sonucun ne olacağını anlayabilmek için şu iki hususa bakmak gerekir: 1. Değişmeyen sermayedeki değişimin kâr oranı üzerinde yarattığı etki, 2. İşçi ücretlerindeki değişimin kâr oranı üzerinde yarattığı etki.

Yunanistan’da faşizme karşı mücadele deneyimi, olumlu ve olumsuz tüm yönleriyle dünya sosyalist hareketi açısından zengin dersler barındırır. Yenilgilerle, ihanetlerle örülü bu deneyim bize burjuvazinin gerçek tıynetini, komünist önderliğin hayati önemini ispatlar. Aynı zamanda zaferlerle, cüret ve mücadeleyle örülü bu deneyim bize güçlü bir gelenek yaratmanın, gelecek açısından kıymetini örnekler, her sessizliğin elbet aşıldığını gösterir.

İşçi ve emekçilerin davalarının savunucusu, onların oylarıyla seçilmiş Atalay’ın vekilliğinin bir kara komedi tezgâhlanarak düşürülmesi, rejimin işçi-emekçi düşmanı faşist karakterini bir kez daha ortaya koymuştur. Bu saldırı tüm emekçileri ve ezilenleri hedef almıştır. İşçi sınıfı bu rejim altında maruz kaldığı diğer saldırıların olduğu gibi bunun da hesabını elbette yükselen örgütlü mücadelesiyle soracaktır. Rejimin bu saldırısı aynı zamanda parlamentonun çoktan işlevini yitirmiş olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur.