Ya sosyalizm ya barbarlık! Kapitalizmin çürümüşlüğünü ve insanlığı bir çöküşe doğru sürüklediğini vurgulayan bu sosyalist sloganın ortaya atılmasının üzerinden yüz yıldan fazla bir süre geçti. Geçen zaman bu sloganın işaret ettiği gerçeği her geçen gün daha da görünür kıldı. Kapitalizme dur denilmezse çöküşe doğru gittiğimiz tespitini, kapitalist sistemin has kurumlarından ve ideologlarından da duymaya başlamamızın bir anlamı olsa gerek. Bunlardan son zamanlarda üzerinde durulan ikisini, NASA sponsorluğundaki araştırmayı ve Fransız iktisatçı Piketty’nin kitabını kısaca ele almakta fayda var.

Güney Asya ülkesi Tayland’da, ordu tarafından 20 Mayısta sıkıyönetim ilan edildi ve ardından 22 Mayısta ordunun yönetime el koyduğu açıklandı. Böylelikle 1932 yılında doğmuş Taylandlılar, bu ülkedeki 12. askeri darbeyi görmüş oldular. Sonuca ulaşmamış darbe girişimlerini de hesaba kattığımızda Tayland’ı bir “darbeler ülkesi” olarak adlandırmak hiç de yanlış olmayacaktır. Adı iki gün sonra konmuş olsa da Genelkurmay Başkanı Prayut Çan-oça tarafından ilan edilen 20 Mayıs darbesi, 2006’dan bu yana giderek şiddetlenen burjuva çatışmanın bir sonucudur. Bu darbe Tayland’da burjuva güçler arasındaki kapışmada yeni bir evreye girildiğini göstermektedir.

175 milyona yaklaşan nüfusuyla Afrika’nın en kalabalık ülkesi olan Nijerya’da halk Boko Haram adlı radikal İslamcı örgütün saldırıları ile Nijerya ordusunun baskıları arasında sıkışmış durumda. 2009’da toplam 304 kişinin öldürüldüğü eylemlerle sesini duyuran Boko Haram, bu tarihten itibaren saldırılarını giderek arttırdı. Boko Haram’ın eylemleri ve kolluk güçlerinin saldırıları sonucunda bugüne kadar binlerce Hıristiyan ve Müslüman sivil yaşamını kaybetti. Son olarak Mayıs ayında Jos kentinde gerçekleştirilen iki bombalı saldırıda en az 118 kişi öldü. 14 Nisanda ise önce bir durakta gerçekleştirilen bombalı saldırıda 71 kişi ölmüş, yüzlerce kişi yaralanmıştı. Hemen ardından örgüt aynı gün bir okulu basarak 200’den fazla kız öğrenciyi kaçırmıştı.

İrfan Yalçın’ın “Ölümün Ağzı” romanında anlattığı dönemin üzerinden 70 yılı aşkın bir süre geçti. Bu süre zarfında teknolojide çok büyük ilerlemeler gerçekleşti. Ama gerek Zonguldak’ta, gerek Soma’da, gerekse diğer maden ocaklarında çalışan işçilerin hayatında neredeyse hiçbir şey değişmedi. Madenciler o günlerde ayaklarında çarıkla köle gibi zorla madene sokuluyordu. Şimdi ise ayaklarında pazarda 10-15 liraya satılan lastik çizmelerle, üç kuruşluk ücret karşılığında, yerin binlerce metre altında hiçbir can güvenlikleri olmadan çalışıyorlar.

Bir yandan barıştan, çözümden dem vuran AKP hükümeti, öte yandan Kürdistan’ı yeni kalekollarla kuşatarak savaş gücünü tahkim etme politikasını kararlılıkla sürdürüyor. Geçtiğimiz yıl da, Lice’de kalekol inşaatını protesto eden halkın üzerine askerin ateş açması sonucunda bir kişi ölmüş on kişi ise yaralanmıştı. Bunu Meskan dağındaki protestolara yapılan saldırılar izlemişti. Gelinen noktada, yapılması planlanan 300 kalekoldan 100’ünün inşası tamamlanmış bulunuyor ve diğerleri için çalışmalar sürüyor. Durum bu olmasına rağmen, hükümet, her seçim öncesinde olduğu gibi yaklaşan cumhurbaşkanlığı seçimi öncesinde de yine “çözüm”den bahsetmeye başladı. Ancak Diyarbakır’da “çözüm çalıştayı” adı altında şov yapılırken, yüz kilometre ötedeki Lice’de asker Erdoğan’ın “B ve C planını” gerçekleştiriyordu.

Soma’da, 13 Mayısta, Türkiye tarihinin en kitlesel işçi katliamı yaşandı. Vampirlerin “kaza” diyerek normalleştirmeye çalıştıkları bu katliamda işçi sınıfı 300’den fazla evladını kaybetti. Yüzlerce işçi yaralandı, yüzlerce aile tarifsiz acılara boğuldu. Manisa köylerinde kazılan toplu mezarlar, ancak savaşlarda görülebilecek bir tabloyu yansıtıyor. Ancak bu tabloya, acıyı büyük bir öfkeye dönüştüren bir başka tablo daha ekleniyor: Bu katliamın suç ortakları olan Soma Holding yönetiminin ve Erdoğan hükümetinin pervasızlığı, pişkinliği, yalancılığı ve gaddarlığı!

Sol hareketin kadroları işçi-emekçi semtlerinde, fabrikalarda ve sendikalarda örgütlenme faaliyeti yürütmek ve işçi sınıfının bağımsız siyasal örgütlülüğünü yaratmak için uğraşmak yerine; politik mücadeleyi AKP karşıtlığına indirgeyerek CHP kuyrukçuluğu yapmayı, Gezi Parkında ve forumlarda oyalanmayı, sosyal medya üzerinden bolca kampanya örgütleyerek basın açıklamaları yapmakla yetinmeyi tercih etmektedirler. İşçi sınıfı içinde örgütlenmek ise sol hareket içinde azınlığı oluşturan sınıf devrimcilerinin üzerine kalmakta, bu arada başta AKP olmak üzere her türden İslamcı tarikat işçi-emekçi semtlerinde, işyerlerinde ve sendikalarda yoğun bir faaliyet yürütmektedir.

Olağanüstü rejimlerin gündemde olmadığına dair söylenenler kapitalist siyasetin doğasını anlamamış olanların safsatasıdır. Emperyalist savaşın ve dünya krizinin ilerlemesi tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de olağanüstü rejimleri ve bunun bir biçimi olarak askeri darbeleri hep gündemde tutacaktır. Burjuvazinin çeşitli kesimlerinin birbiri ile keskin biçimde kapışması da bunun zeminini güçlendirmektedir. Bütün bunlar emperyalist çağda bütünüyle gericileşmiş bulunan burjuvazinin tüm seçeneklerinin işçi sınıfı için felâket anlamına geldiğini söylemektedir. Bu yüzden işçi sınıfının devrimci öncüleri, sınıfın devrimci siyasal örgütlenmesini güçlendirmek için tüm enerjisi ile seferber olmalıdır. Burjuvazinin işçileri felâkete sürükleyen siyasetlerine karşı koymanın başka bir yolu yoktur.

Kapitalizm erkek egemen zihniyeti ve cinsiyet ayrımcılığını her alanda yeniden üretiyor. 30 Mart yerel seçimlerinde de bu durum düzen partileri cephesinde tüm çıplaklığıyla açığa çıktı. Burjuva feministler siyasette kadınlara daha fazla yer verilmesi için kampanyalar düzenlemelerine rağmen bu çabalar düzen partileri cephesinde yine karşılık bulmadı. Halbuki sosyalist mücadelede ve ezilen halkların mücadelesinde kadınlar çok daha fazla öne çıkıyorlar. Bunu son seçimlerde de bir kez daha gördük.

20. yüzyılın başlarında Marksistler arasında emperyalizm sorunu çevresinde dönen tartışmaların üzerinden uzun yıllar geçti. Fakat bu tartışmalar içinde ortaya çıkan farklı eğilimlerin ve yanlış görüşlerin izleri günümüze dek uzanıyor. Üstelik, o günden bugüne dünyada nice olaylar ve değişimler yaşandı. Örneğin, kolon­yalizm ve ulusal bağımsızlık sorunuyla ilgili tartışmalara temel oluşturan sömürge ülkelerin büyük bir çoğunluğu ulusal bağımsızlıklarını kazandılar ve kendi ulus-devletlerini kurdular. Ne var ki, özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrasında yaşanan bu gelişmelere ilişkin olarak da Marksist saflarda ideolojik ve politik bir netlik sağlanamadı. Emperyalist sistemin eşitsiz ilişkilerinden kaynaklanan “bağımlılık” olgusu, sömürge ülkelerin sömürgeci ülkeye bağımlılığı ile neredeyse bir tutularak konu çarpıtıldı.

İşçi sınıfının içinde devrimci bir sınıf çalışması yürütüp orada örgütlenmedikçe, kapitalist düzene ve onun siyasal temsilcileri olan AKP’sine, CHP’sine, MHP’sine, Kemalizmine, liberalizmine vs. karşı mücadele başarıya ulaşamaz. Beyaz Türk sosyalizminin gidiş yolu tam bir elitizmdir, tam bir bataklıktır. Doğru yol burjuva kamplaştırma stratejisini tümüyle boşa çıkaracak biçimde, sınıfın birliğini ön plana çıkaran bir yöneliş ortaya koymaktır, bu doğrultuda örgütlü devrimci çalışmayı ısrarla yürütmektir.

Mısır’da askeri darbe yönetimi, Müslüman Kardeşler örgütünün liderlerinden Muhammed Badie’nin de aralarında bulunduğu 683 kişiye daha idam cezası verdi. Mahkeme idamlar için geçtiğimiz yıl Ağustos ayında, Minya eyaletindeki bir karakola düzenlenen saldırıda bir polisin öldürülmesini gerekçe gösterdi. Minya’daki karakol saldırısı, 14 Ağustosta Kahire’de yüzlerce Muhammed Mursi yanlısı göstericinin polis tarafından katledildiği gün yaşanmıştı.

Özellikle son bir yıldır AKP’nin baskıcı ve otoriter yönelimi hız kazanmış durumda. TÜSİAD’ından sendika konfederasyonlarına kadar Erdoğan’ın azarını işitmemiş kurum neredeyse kalmadı. Sokaklardaki muhalif gösteriler azgın bir polis terörüyle bastırılmaya çalışılıyor. Polis aygıtının büyüyüp güçlenmesi, internete sansür yasası, MİT yasası ve HSYK düzenlemeleri, başkanlık sisteminin dayatılması, günümüze damgasını vuran otoriterleşme eğilimini daha da somut hale getirmektedir.

Fransa’da yapılan yerel seçimler ile Macaristan’da yapılan parlamento seçimleri faşist partilerin güç kazanmasıyla sonuçlandı. Kapitalizmin derin kriz koşullarında ağır saldırlara maruz kalan emekçiler, gerçek ve devrimci bir alternatifin yokluğu koşullarında faşist demagojinin etkisine açık hale geliyorlar. Seçimler işçi sınıfının politik eğilimlerinin göstergelerinden biri olduğu için, iki seçimin de doğru bir perspektifle değerlendirilmesi gerekiyor.

IRMT’nin Marksist Tutum’a Soma maden faciasına dair dayanışma ve başsağlığı mesajı:
Sevgili yoldaşlar, Soma’daki maden patlaması geliyorum diyen bir “kaza”dır. Bildiğiniz gibi, bu trajik olay, kapitalistlerin, işçilerin yaşam standartları, çalışma koşulları ve hatta hayatları pahasına kârlarını maksimize etme dürtüsünün doğrudan bir sonucudur.