Hayat pahalılığı ve yüksek enflasyon karşısında ücretler erimiş, yaşam koşulları daha da ağırlaşmıştır. İşçi sınıfının örgütsüz olduğu koşullarda emekçiler, hızla değer kaybeden TL karşısında gelirlerini ve varsa eldeki küçücük birikimlerini koruyabilmek ve bir parça ek gelir elde etmek için şans oyunlarına, kripto para ve borsaya yönelmektedir. Son dönemde borsa yalnızca büyükler için değil, küçük ya da orta büyüklükteki şirketler için de “halka açılarak”, emekçilerden oluşan milyonlarca küçük “yatırımcı”nın parasını toplamanın kolay bir yolu olmuştur.

Türkiye’de şiddetlenen faşist, anti-demokratik uygulamalara, savaş politikalarına ve tek tip din dayatmasına karşı bir araya gelen Alevi kurumları, 10 Aralıkta İstanbul Kadıköy’de ortak miting gerçekleştirdi. Alevi Bektaşi Federasyonu, Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu, Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı, Demokratik Alevi Dernekleri, Alevi Kültür Dernekleri, Anadolu Alevi Canlar Federasyonu ve Pir Sultan Abdal Kültür Derneğinin çağrısıyla yapılan mitinge, sendikalar ve sosyalist örgütler de destek verdi. “Laik Eğitim, İnsanca Yaşam, Demokratik Türkiye” talebiyle bir araya gelen Aleviler, “Devletin Alevisi Olmayacağız!” sloganını haykırdı.

Bu cumhuriyet, gerek kuruluş sürecinde önderliğini üstlenen siyasal güçlerin gösterdiği üzere gerekse de kuruluşunun ardından emekçi kitlelere, ezilen Kürt halkına ve kalan gayrimüslim unsurlara dönük izlediği politikalarla işçi sınıfının da ezilen halkların da cumhuriyeti olmadığını on yıllar boyunca defalarca kanıtlamıştır. Komünistlerin görevi, Anadolu’daki emekçilere sömürüden kurtuluşun yolunu, ezilen halklara da gerçek özgürlüğün yolunu gösterecek ve dünya devriminin kıvılcımını çakacak bir proleter devrimin gerçekleştirilmesinde işçi sınıfına ve yoksul emekçi kesimlere önderlik etmektir.

Kuzey İtalya’daki tarlalarda pirinçlerin sağlıklı büyümesini engelleyen yabani otları temizleme işinde çoğunlukla kadın işçiler çalışırdı. Mondina olarak bilinen bu kadınlar, adlarını kabuk soymak, ayıklamak anlamındaki İtalyanca mondare fiilinden almışlardı. Kadınların beden gücüyle yaptığı pirinç ayıklama işinde, 20. yüzyılın ilk yarısından sonra herbisitler ve makineler kullanılmaya başlandı. Artık uçsuz bucaksız pirinç tarlalarında mondinalar (mondine) çalışmıyor. Ancak 8 saatlik işgünü mücadelesi, kitlesel grevler, protesto gösterileri, faşizme karşı direniş ve dilden dile aktarılan mücadele ezgileriyle mondinaların öyküsü hatırlanmayı hak ediyor. İtalyan işçi sınıfının mücadele tarihinde önemli bir yer tutan mondinaların mücadelesi, otoriter bir emek rejimi altında sömürülen bugünün Türkiyeli işçileri ve emekçi kadınları için de önemli deneyimler içeriyor.

Marx, kâr oranını yükselten bir durumu ele alır. Değişen sermaye aynı kaldığında ve aynı sayıda işçi aynı ücret karşılığında çalıştırıldığında, işgününün uzatılması neticesinde artı-emek süresi ve mutlak artı-değer artar. Bu durumda, daha fazla miktarda artı-değerin toplam sermayeye bölünmesiyle elde edilen kâr oranı da haliyle yükselir. Böyle bir örnekte değişmeyen sermayenin sabit kısmı (yani fabrika binalarının, makinelerin vb. hacmi), bunlarla 16 saat de çalışılsa 12 saat de çalışılsa aynı kalır. Çünkü işgününün uzaması değişmeyen sermayenin bu en pahalı kısmında herhangi bir yeni harcama gerektirmez. Ayrıca, sabit sermayenin verili değeri böylece daha az sayıda devir dönemi içinde yeniden üretilir, dolayısıyla da belirli bir kârın elde edilmesi için bu sermayenin yatırılmasını gerektiren süre kısalır.

Seçimlerden sonra sosyalist hareket içinde çeşitli değerlendirmeler yapılmış ve temel sorunun solun işçi sınıfından kopukluğu olduğu, bunun değişmesi gerektiği dile getirilmiştir. Ne var ki bugünkü tabloya baktığımızda bu doğru tespitin gerektirdiği bir pratiğin hayata geçirildiğinden söz etmek mümkün değildir. Bu gerçekleri dile getirmemizin nedeni karamsar bir tablo çizmek değil içinde bulunduğumuz nesnel ve öznel koşulların gerçeklerini ortaya koymaktır.

Faşizmin hedefinde sadece TTB değil bir bütün olarak toplumsal muhalefet vardır. Muhalefeti zorla, zorbalıkla bastırmaya çalışan rejim, bu doğrultudaki adımlarını aynı zamanda bir gözdağı ve yıldırma operasyonu olarak da kullanmaktadır. Her ne kadar muhalefetin sesini toptan kesmeyi başaramasa da, onu zayıflatıp büyük oranda etkisiz hale getirdiğini görmekte ve buradan güç almaktadır.

İşçi sınıfının bir parçası olan göçmen işçilerle sıkı bağlar kurarak omuz omuza durulduğunda, milyonlarca insanı göç yollarına sürükleyen, göçmenleri köle işgücü haline getirip, bunu yerli işçi sınıfı üzerinde basınç olarak kullanan kapitalizme karşı mücadele güçlenerek ilerler. Dolayısıyla işçi sınıfının karşı çıkması gereken şey göçmen işçilere çalışma izni verilmesi değil göçmen işçilerin “yerli” işçilere karşı kullanılarak sendikasızlaştırmanın, düşük ücretlerin, ağır çalışma koşullarının dayatılmasıdır.

Kapitalizmin tarihsel krizinin döşediği zeminde yükselen faşist politikaların ve siyasetçilerin gelip geçici olmadığı ve dünya çapında birbirleriyle dayanışarak neredeyse ortak bir programla hareket ederek ilerledikleri ortadadır. İlan edilmemiş bir “faşist enternasyonal” dünya çapında ilerlemektedir ve son olarak Arjantin ve Hollanda’da önemli bir mevzi kazanmıştır. Bununla birlikte, krizin alabildiğine derinleştiği Arjantin’de burjuvazinin ve Milei’nin kafasındaki saldırı programlarını hayata ne ölçüde geçirip geçiremeyeceklerini ancak önümüzde dönemde görebileceğiz.

Asya-Pasifik bölgesinde en hızlı büyüyen ülkelerden Bangladeş’te 23 Ekimde başlayan tekstil grevinin etkileri tüm ülkeye, bölge ülkelerine ve hatta dünyaya yayılıyor. Dünyada hazır giyim üretimi en çok Çin, Hindistan, Kamboçya, Vietnam ve Bangladeş’te gerçekleşiyor. Güney Asya’da ortalama ücretlerin aylık 200 dolar olduğu işkolunda, en düşük ücret Bangladeş’te ödeniyor.

Son derece mesnetsiz iddialara dayanan nafaka tartışmaları neden bu kadar gündeme oturtuluyor? Nafakanın yüksek miktarlarda ve uzun yıllar ödenmesini burjuva sınıfın erkeklerinin sorun olarak gördüklerine ve Erdoğan rejiminin bu adımı atmasında bunun da bir rolü olduğuna şüphe yoktur. Fakat bu meselenin sadece bir ayağıdır ve asıl olan değildir. Burada iktidarın asıl niyeti boşanmayı engellemek ve kadını her koşulda erkeğe bağımlı kılmaktır. “Aile kurumunun güçlendirilmesi” söyleminin arkasında da bu niyet yatmaktadır.

Hangi “projeye” el atsalar, hangi “yeniliği” getirseler, neyi “inşa” etseler daha fazla yokluktan, yoksulluktan, ölümden başka bir şey yaratmıyorlar! Bunların acı sonuçları depremlerde, sellerde, fırtınalarda yitip giden canlarla tekrar tekrar yaşanıyor. Bu iktidarın toplumun büyük bir kesimine özellikle de gençlere vadettiği bir gelecek yok! Mutlu bir gelecekten bahsetmiyoruz bile! Geleceği yaratmanın tek bir yolu var: Yaşananlara sessiz kalma! Birleş, örgütlen, mücadele et!

Burjuvaların riyakârlıklarının insanda yaratacağı tiksinti duygusunu dünyanın tüm kanalizasyonlarındaki pislikler bir araya gelse yaratamazlar herhalde. Türkiye burjuvazisinin ve mevcut rejimin Filistin sorununda ve bugün yürütülen Gazze katliamında aldığı ve alacağı tutum üç aşağı beş yukarı ortaya çıkmış, tüm yetersizliklerini sergilemiştir. İkiyüzlülükle yürütülen politikaların da Filistin halkının yaralarına merhem olmayacağını yaşananlar göstermektedir. Filistin halkının haklı taleplerinin arkasında durmak ve yaşadığı trajik katliamda gerçekten yanında olmak “İslamcı” burjuva siyasetin harcı değildir.

Geçtiğimiz Temmuz ayında Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünün 12. baskısının güncel hali, online olarak yayınlandı. Yayınlandıktan kısa bir süre sonra kimi sözcüklerin yazım şeklinin değiştiği, kimi cinsiyetçi sözcüklerin sözlükten çıkarıldığı, kimilerinin ise yeni tanımlarıyla birlikte eklendiği görüldü. Çıkarılanlar genel olarak olumlu karşılandı fakat yeni eklenen bir sözcük var ki, bu sözcük milliyetçi muhalif cenahtan kimilerinin sinir uçlarını titretti: “Türkiyeli!”