Türkiye’nin her tarafında pıtrak gibi biten heykel furyasında, ellerden akan leblebilerden, çataldan uzatılmış köftelerden, karpuzdan çıkan ürkütücü suratlı çocuklar var. Çoğalttıkça çoğaltabiliriz bu büyük oyuncaklara benzeyen heykelleri. Tabii bunlar sadece kültürsüzlüğün yansıması olarak yapılmıyor. İşin içinde bir de çok ciddi anlamda rant elde etme güdüsü var.

DİSK/Genel-İş Araştırma Dairesinin Temmuz 2021 tarihli “Türkiye’de Genç İstihdam” isimli raporu yayımlandı. Raporda genç işsizlik sorununun egemenlerin iddia ettiği gibi iş beğenmemezlikten ve eğitimsizlikten kaynaklanmadığı ortaya konuluyor. Hem dünyada hem de Türkiye’de ekonomik krizden dolayı son yıllarda işsizlik, özellikle de genç işsizlik artmaktaydı. Covid-19 virüsünün etkileriyle genç işsizlik daha da arttı. Raporda Türkiye’de genç istihdamın durumu, işsizlik sorunu, güvencesizlik, çalışan genç yoksulluğu ve sendikalaşma düzeyleri inceleniyor.

Adalardan oluşan bir ülke olan Maldivler, küresel ısınma nedeniyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Deniz seviyesinden en yüksek noktası 2,3 metre olan Maldivler’de, kutuplardaki buzulların erimesiyle birlikte su yükseliyor. Sonuç olarak adalar sular altında kalmaya doğru gidiyor. Küresel ısınmanın etkisiyle dünyanın doğal harikalarından biri olan Victoria Şelaleleri kurudu, Afrika ülkelerinde su sıkıntısı iyice arttı. Kanada gibi kuzey ülkelerinde sıcaklıklar rekor seviyelere ulaştı.

1 Ocak 2021’de bir gece kararnamesi ile Boğaziçi Üniversitesi’ne kayyum rektör olarak atanan AKP’li Melih Bulu, yine bir gece kararnamesiyle 15 Temmuz 2021’de görevinden alındı. Kayyum rektörün “6 ayda biter” dediği Boğaziçi direnişi 195. gününü geride bırakırken, rektörün kendisi ancak 6,5 ay görevde kalabildi. 2021’in ilk günlerinden itibaren “Kayyumla Gelen, Direnişle Gider” diyen Boğaziçi’nin öğrencileri ve akademisyenleri, kayyum rektörün atanmasına güçlü bir itirazla karşılık vermişlerdi. Kayyum rektörün görevden alınmasında mücadelede ısrarlarının etkisi olduğunu gören Boğaziçililer, tüm kayyum rektörlerin istifa etmesi ve rektörlerin atamayla değil üniversite bileşenlerinin katıldığı seçimlerle belirlenmesini talep ediyorlar.

Geçtiğimiz günlerde Haiti Devlet Başkanı Jovenel Moise, ailesiyle birlikte oturduğu lüks villasında silahlı saldırıya uğrayarak öldürüldü. Kolombiyalı ve Haiti asıllı ABD vatandaşı eski askerlerden oluşan bir komando timi tarafından yapıldığı açıklanan suikastın ardından ülkede sıkıyönetim ilan edildi. Görünen o ki, Haitili emekçilerin son yıllarda yükselen tepkisini bastıramayan ve siyasi istikrarı sağlayamayan Moise, ABD’nin ve Haiti egemen sınıfının hiç değilse bir kesimi tarafından ortadan kaldırılmıştır. Böylelikle emekçi kitlelerin öfkesinin Moise’den düzene yönelmesinin önüne geçilmeye çalışılmıştır.

Anadolu’da allı turna olarak bilinen flamingolar bu yıl da göç yolları üzerindeki Tuz Gölüne geldiler dinlenmek ve kuluçkalamak için. Binlerce flamingo dünyaya gözlerini açan yavrularıyla birlikte yaz aylarını burada geçirecek, yavrular uçmayı öğrenecek, sonbahar gelince de hep birlikte göç yoluna düşeceklerdi. Ama flamingolar ne bilsin kapitalizm denilen cehennemin, açgözlü ve doğa düşmanı bir siyasi iktidarın çevre politikalarının kendilerine bir yaşam alanı bırakmadığını… Her zamanki yere yumurtalarını bıraktılar. Binlerce yavru yumurtadan çıkarak hayata merhaba dedi ama gelin görün ki kısa bir süre sonra kuş cenneti olarak bilinen Tuz Gölü, beş bin flamingo yavrusu için devasa bir kuş mezarlığına dönüştü. Sıcak ve tuzun etkisiyle kavrulmuş yavru flamingo ölülerinin kapladığı Tuz Gölü “ben de ölüyorum” diye bağırıyor. Tuz Gölünde sular 1,5 km çekilmiş, neredeyse hiçbir yaşam belirtisi yok.

Geçenlerde twitter denen sosyal medya platformunda Yeliz Koray adındaki gazetecinin yaptığı bir flood yani akış dikkatimi çekti. Bu akışta farklı ülkelerden verilen örneklerle birtakım diktatörlerin artık iktidarda kalamayacaklarını anladıklarında ülkelerinden nasıl kaçtıkları yer alıyordu. Mesela Filipinler’in devrik diktatörü Marcos (kendisi hileli seçimlerle iktidarda 21 yıl kalmış, rakiplerini siyasi cinayetlerle öldürtmüş birisi), girdiği son seçimde artık her şeyin bittiğini anlayınca eşi ve çocuklarıyla birlikte ve tabii yanında 22 sandık dolusu parayla Hawaii’ye kaçıyor. Kongo’nun tek adamı Mobutu da iktidarı kaybedince sandıklar dolusu elmas ve 40 milyon dolar nakit parayla Güney Afrika’ya kaçıyor. Haiti’nin eli kanlı diktatörü Duvalier kaçarken Merkez Bankasından 33 milyon doları yurtdışı hesaplarına transfer ediyor, hatta garanti olsun diye bir o kadarını da farklı bir kanaldan ABD’ye uçuruyor.

İşçi ve emekçilerin cephesinde işsizlik, yoksullaşma, intiharlar, borçlar tırmanışa geçmişken, ellerinde iktidar gücünü bulunduranlar devlet kaynaklarını sınırsızca yağmalayarak zenginleşiyorlar.

Yeni yasa ve beraberinde atılan kimi başkaca adımlar rejimin sorunlarına derman olur mu bilinmez ancak kendi sıkışmışlığı nedeniyle halkın sağlığını riske atmanın örneğini bir kez daha görmüş oluyoruz. Bu hikâyenin önemli başka aktörleri de var; Cargill işçileri… Cargill şirketinin Bursa’da bir fabrikası bulunuyor ve bu fabrikada işçiler sendikal hakları için yaklaşık 1200 gündür direniyorlar. Yasal tüm süreçler sonlanmasına ve işçiler ardı ardına hukuk zaferi kazanmasına rağmen şirket yönetimi işçileri sendikalı olarak işyerine almıyor.

2 milyonu aşkın çocuk işçinin bulunduğu Türkiye’de manzara gittikçe kötüye gidiyor. Henüz körpecik bedenleriyle okullarında, sokaklarında ve evlerinde yeterli bakım altında hayatlarına devam etmesi gereken çocuklarımız her geçen gün büyüyen yoksulluğun faturasını daha fazla ödüyor. Uzaktan eğitime geçilmesiyle eğitime erişimdeki eşitsizliğin iyice ayyuka çıktığı son bir yılda emekçi ailelerin çocukları eğitimden kopmakla kalmamış çeşitli işkollarında istihdama katılmışlardır.

Kapitalizmin nasıl bir salgın olduğunu anlamak için pandemi öncesine bakmak yeterlidir. Koronavirüs 2019 Aralık ayında ortaya çıktı ve dünyaya yayıldı. Dünyanın tepesine çöken egemenlerin düzeninin, 2019’daki koronavirüsten önce de dünya için nasıl bir belâ olduğu bellidir.