İklim krizinin geldiği düzey hayli ürkütücü. Felâket görüntüleri bilim kurgu filmlerinden çıkmış gibi. Sadece son üç ayda dünya genelinde kasırgalardan, sellerden, yangınlardan yüzlerce insan öldü. Ekim ayının son günlerinde İspanya’da meydana gelen sel felâketiyse iklim krizinin nasıl bir eşiğe dayandığının en çarpıcı örneklerinden biriydi. Ülke genelinde 250’den fazla insanın ölümüne yol açan felâkette pek çok yerleşim yeri adeta sulara gömüldü. İspanya Devlet Meteoroloji Enstitüsü felâkete ilişkin “yüzyılın en kötü dönemi” tarifini yaparken, normalde 1 yılda yağması beklenen yağışın, sadece 8 saatte düştüğünü açıkladı.

Bugün İngiltere’de işçi sınıfı örgütlü gücünü geçmişe oranla yitirse de faşizme ve ırkçılığa karşı mücadeleci damarını koruyor. Cable Street’ten Lewisham’a geçmişin mücadele deneyimleri bugün yeniden yükseliş eğilimi gösteren faşist tehlikeye karşı mücadeleye ilham olmaya devam ediyor.

Egemenler korkunun pasifize edici özelliğini de kendi çıkarları için kullanmaktadırlar. Yaygınlaşan çaresizlik, güvensizlik ve umutsuzluk duygusu, olanlar karşısında hiçbir şey yapılamaz algısını doğurmakta, böylelikle pasifize olan toplum daha kolay kontrol altına alınmaktadır. Çaresizlik ve umutsuzluk ruh hali içinde kurtuluşun yurtdışına gitmekte aranması da, rejim güçleri açısından çoğu muhalif olan bu kitleden kurtuluş anlamına gelmektedir. Oysa çaresiz olmadığımız gibi umutsuz da olmamalıyız. Rejim her ne kadar muhalefet kanallarını kapamaya, insanları zorla, baskıyla susturmaya çalışsa da yapabileceğimiz çok şey var. Bunun ilk adımı ise cesaretle örgütlenmektir. Başta rejimin saldırıları olmak üzere, her türlü belânın üstesinden gelmek için siyasi örgütlerde, sendikalarda, işçi derneklerinde vb. örgütlenmek ve dayanışma ağlarını her alana yaymak emekçiler için yaşamsal önemdedir. Unutulmamalıdır ki, örgütlü olmak hayat kurtardığı gibi akıl sağlığını da kurtarır!

Kapitalist toplum bir bütün halinde topluma baskı ve şiddeti dayatıyor. Uyguladığı siyasi ve ekonomik program emekçi kitleleri daha fazla yoksulluk çukuruna itiyor. Suç çeşitlerinde patlama yaratan sömürü düzeni hapishanelerde koyu bir baskı rejimi uyguluyor. Amaç mahpusları itaatkâr kölelere çevirmek. Bu amaç doğrultusunda işkence ve türlü hukuksuzlukların yanı sıra mahpusların tahliyesine de engel oluyor, sağlık hakkından da mahkûm bırakıyor. Devlet otoritesinin zalimce uygulandığı hapishaneler her şeye rağmen işsiz ve geleceksiz toplumu korkutmaya yetmiyor. Toplumun örgütlenme olanaklarını yok eden, tek tek bireyleri suça teşvik eden bu düzen yıkılmadan içeride de dışarıda da gün yüz görmeyeceğiz.

Son haftalarda yeni bir “çözüm sürecinin” işletilmekte olduğuna dair tartışmalar gündemi kaplamış durumda. Sürecin devlet katlarında hayli uzun süredir hazırlandığı söylense de, tartışmanın fitili Meclisin yeni çalışma dönemi açılışında Bahçeli’nin DEM Partililere el uzatması ve sempati gösteren jestleri ile ateş aldı. Tartışmalara asıl istimini veren ise Bahçeli’nin Meclis grup konuşmasında Öcalan’ı Meclise gelip konuşma yapmaya davet etmesi oldu. Ne var ki peş peşe yapılan “gündem sarsıcı” açıklamaları, jestleri, patlayan bombaların, bombardımanların, yeni tutuklamaların ve kayyumların izlemesi, hararetlenen politik sürecin hiç de düz bir rota üzerinde ilerlemeyeceğini daha baştan gösterir niteliktedir.

Tüccar veya ticaret sermayesi, meta ticareti sermayesi ve para ticareti sermayesi olmak üzere iki alt bölüme ayrılır. Marx, modern iktisadın ve hatta onun en iyi temsilcilerinin, ticaret sermayesini doğrudan doğruya sanayi sermayesiyle aynı kefeye koyduğunu ve ticaret sermayesinin karakteristik özelliklerini tümüyle gözden kaçırdığını vurgular. Bu durum ticaret sermayesi üzerinde durmayı çok daha gerekli kılmaktadır. Kapital ikinci ciltte ele alındığı üzere, toplumun toplam sermayesinin bir kısmı her zaman paraya çevrilmek üzere meta olarak, bir başka kısmı da metaya çevrilmek üzere para olarak piyasada bulunur. Meta ve para, daima bu çevrilme hareketinin, bu biçimsel başkalaşımların içindedir. “Genel olarak dolaşım sürecinde bulunan sermayenin bu işlevinin, özel bir sermayenin özel bir işlevi olarak bağımsızlaşması, iş bölümünün ürünü olarak özel bir kapitalistler grubuna devredilen bir işlev olarak sabitlenmesi ölçüsünde, meta- sermaye, meta ticareti sermayesi ya da ticaret sermayesi haline gelir.”

İşçi sınıfının örgütlü bir güç olarak kendini gösteremediği koşullarda Bilal Erdoğan gibi sultanın oğlu sıfatından başka bir niteliği olmayanlar “bilirkişi” edasıyla çıkıp konuşmayı kendilerinde hak görmektedirler. Bu rejim sayesinde pek çok vakfı, kamu kaynağını yönetmekte, elde ettikleri güçle gençleri zehirlemek, işçi sınıfının kazanımları üzerinde tepinerek emekçileri birbirine düşürmek istemektedirler. Faşist rejimi ve gücünü bu rejimden alan yiyicileri hak ettikleri yere, tarihin çöp sepetine işçi sınıfının örgütlü mücadelesi gönderecektir.

Son günlerde Türkiye gündemi çocuklara, kadınlara, hayvanlara yönelik vahşet haberleriyle çalkalanıyor. Toplumun artık bu kadarı da olmaz dediği ne varsa bir bir yaşanırken, yaşananlar midesi, vicdanı olan herkesi derinden sarsıyor. Son olarak “yenidoğan çetesi” olarak adlandırılan ve emekçi aileleri ve SGK’yı soymak için henüz dünyaya gözlerini yeni açmış bebeklerin canına kast eden bir şebeke açığa çıktı. Birtakım hastanelerin ve sağlık çalışanlarının adının geçtiği olayların buzdağının görünen kısmı olduğunu, yaşananların birkaç vicdansızın çıkarları uğruna yaptıkları “kötülüklerin” fazlasıyla ötesine geçtiğini görmek gerekiyor.

AKP’nin eğitim alanında üç temel ilkesinden bahsetmek mümkündür: Birincisi, imam-hatipleri yaygınlaştırmak, cazip hale getirmek, düz liseleri de imam-hatipleştirmek ya da en azından din derslerinin sayısını arttırmak, tarikatları yapılan çeşitli protokollerle düz liselere resmi olarak sokarak orada yasal faaliyet yürütmelerini mümkün kılmak, çocukları ve gençliği tarikatlara yönlendirip onların eline mahkûm etmek. İkincisi, devlete ait okulları tedricen tasfiye ederek başta kendilerine yakın olanlar gelmek üzere özel okulları teşvik etmek, AKP yandaşı şirketlere mümkün olan en büyük avantayı yaratacak projeler geliştirmek. Üçüncüsü de, iktidarda oluşlarının kaçınılmaz bir gereği olarak sermayenin genel çıkarlarını da gözeterek, hem küçük işletmelere hem de büyük sermayeye daha da ucuz ve hatta bedava eğitimli işgücü sağlayacak şekilde mesleki-teknik okulları elden geçirmek.

2011’de büyük bedeller ödeyerek 23 yıllık Bin Ali diktatörlüğünü deviren ancak yarattıkları devrimci durum burjuvazi tarafından söndürülen Tunuslu emekçiler yeni bir diktatörü daha ne kadar taşıyacaklar? Kitleleri sokağa döken nesnelliğin büyük oranda ekonomik zorluklar, hayat pahalılığı ve işsizlik olduğunu düşündüğümüzde önümüzdeki dönemin Kays Said için hiç de kolay geçmeyeceğini tahmin etmek zor değildir. İşsizlik, özellikle genç işsizliği artmaya devam ediyor, yüksek enflasyon ve düşük ücretler de yakıcı sorunlar olarak varlığını koruyor. Bütün bu sorunlar olduğu yerde dururken hatta daha da büyürken Kays Said’in demir yumruğunun Tunuslu emekçileri ilânihaye durdurabileceği söylenemez.

Sermayeden ve onun tüm renklerden siyasi temsilcilerinden gerçek bir savaş karşıtı duruşu beklemek nafiledir! Çünkü bu onların sınıf doğalarına terstir! Egemenlerin çıkarları için ezilenleri peşinden sürüklediği tüm savaşlarda, karşı duruşu samimiyetle ortaya koyanlar tarih boyunca hep ezilenler oldu. Açgözlü kapitalistlerin kendi çıkarları uğruna giriştikleri savaşlar, işçi ve emekçi kitleler için daha fazla yokluk, daha fazla yoksulluk, açlık, göç ve ölüm anlamına geliyor! Ancak ve ancak sosyalist bir dünya yaratmak için verilecek bir mücadele egemenlerin kirli savaşlarına ve o savaşı yaratan iktidarlarına son verebilir!

İşçi sınıfı iktidarında doğayla uyumlu bir programın üretici güçlerin gelişmesinin önünü açması, çevre sorunları karşısında da çözüm olanaklarını geliştirecektir. Kârlılık hesabı yapmaya gereksinim duymayan, işçi sınıfının yönettiği planlı bir programla ekolojik krizin üstesinden gelmek mümkündür. Hatta bu bir zorunluluktur. Bu programın hayata geçmesi için “küçülme” fikirlerinin sosyalizme bulaştırılması gibi tahrifatlara gerek yoktur. Aksine, Marx ve Engels’in temellerini sağlam biçimde oluşturdukları devrimci Marksist fikirlerin ideolojik bütünlüğüne, netliğine halel getirmeden muhataplarına ulaştırılmasına, işçi sınıfının güçlü örgütlenmesinin berrak yol göstericisi olmasına emek harcanmalıdır.