BM Genel Sekreteri Guterres, “milyonlar açken milyarderler zevkine uzaya gidiyor” demiş. BM genel kurulu için ABD’ye giden Erdoğan ise kapağında yazar olarak kendi ismi olan “Daha Adil Bir Dünya Mümkün” kitabını yanında götürmüş ve hızlı bir PR çalışması yapılmış kitap için. Çelişkilerin ve çürümenin alabildiğine yoğunlaştığı bir çağdan geçtiğimizin yeni kanıtları bunlar.

Kapitalizmin tarihsel krizinin gençlik üzerinde doğrudan ve dolaylı birçok etkisi bulunuyor. Sistemin bu kriz vesilesiyle adeta her gün teyit edilen çıkışsızlığı gençliğin de önündeki bir çıkışsızlık biçiminde kendisini gösteriyor. Dünya medyasında birçok kez dile getirildiği gibi modern tarihte ilk kez gençler ebeveynlerinden daha kötü şartlarda yaşıyorlar, daha yoksul, daha güvencesiz, daha geleceksiz bir konumdalar. Bu, kapitalizmin gelişme tarihinde, özellikle işçi sınıfının mücadele sahnesine çıkmasından sonra görülmüş bir şey değildir.

SSCB’nin resmen dağılışının üzerinden 30 yıl geçmişken, sosyalist çevrelerin bu “kazanımlar mitolojisi”ne halen hiç sorgulamadan sahip çıkmaları dogmalara teslim olmanın somut bir göstergesidir. Bu tür değerlendirmelerin yanlışlığı, dün SSCB için olduğu gibi ve hatta çok daha fazlasıyla bugün Küba için de geçerlidirler.

6 yılın ardından hâlâ acılıyız ve öfkeliyiz. Ancak sadece 10 Ekim’in değil tüm katliamların hesabını soracak günleri sabırla dokuyoruz. Elbet bir gün egemenlerin, kapitalist sömürücülerin, savaş tacirlerinin ve cihatçı çetelerin önünü açanların iktidarı son bulacak, tüm gerçekler ortaya çıkacak ve bu katliamın, yaşanan bu haksız savaşın sorumluları hesap vereceklerdir.

Son birkaç yılda hızlanarak artan yoksulluk pandemi koşullarında daha da belirgin hale geldi. İşsizlik daha da yakıcı hale gelirken, temel gıda maddelerine ulaşamayan, market önüne konan çöp konteynırlarından günlük yiyeceklerini çıkaran aileler giderek artmaya başladı. Pazardan sebze ve meyvelerin bile taneyle alınmak istenmesi, artık giderek daha fazla kişinin çocuk bezini taneyle, deterjanı gramla, zeytinyağını bardakla almaya başlaması yoksulluğun boyutlarına işaret ediyor.

Sınıyorlar bizi kardeşlerim / Sınıyorlar / İş yok / Ekmek yok / Gelecek yok / Bizi aşımızla ekmeğimizle sınıyorlar / Bütün kapılar kapandı yüzümüze / Bütün sokaklar çıkmaz / Ha çatladı / Ha çatlayacak sabır taşımızı çatlamaz sanıyorlar / Çatlamaz mı be kardeşim, çatlamaz mı? / Çatlamaz mı be yoldaşım, çatlamaz mı? / Çatlar! / Çatır çatır çatlar hem de!

2022-2024 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program (OVP) 5 Eylülde resmi gazetede yayımlandı. Berat Albayrak’ın bakanlığı döneminde “Yeni Ekonomi Programı” (YEP) adıyla ve adeta şovla açıklanan program bu yıl eski adıyla, OVP olarak ve sessiz sedasız yayımlandı. “Yeni” tanımlamasından vazgeçilmesi, artık alay konusu olan bu adlandırmanın bir karşılığının olmadığının farkına varılmasından mıdır yoksa Albayrak’la özdeşleşen ekonomi politikalarından vazgeçildiği mesajının verilmek istenmesinden midir bilinmez ama yayımlanan programa bakıldığında, kimi rakamlar daha gerçekçi görünse de önceki yıllardan pek de farklı olmadığı görülüyor.

ABD’nin Afganistan’da 2001’de startını verdiği emperyalist savaş, yüz milyonlarca insanın yaşamını derinden etkiledi, acıların, ölümlerin, sakat kalmaların, açlık ve yoksulluğun hüküm sürdüğü manzaralar yaşanmasına neden oldu. 20 yıllık savaşın ardından ABD, Afganistan’dan “çekilerek” ülkeyi Taliban’ın kontrolüne bıraktı. Bu durum, kapitalist sistemin yarattığı cehennemde kaos ve çatışmalardan bıkmış emekçi kitleler için yeni felâketler, yıkımlar, acılar anlamına geliyor.

Göbeklitepe’deki çok önemli tarihi buluntular da başlangıçtaki tüm tantanaya, idealist gevezeliklere rağmen, sonunda, Marx’ın tarihsel materyalizmine uygun biçimde açıklanabilmiş, safsatacıları değil Marx’ı doğrulamıştır. Çok kişi, Marksizmin politika ve ekonomi alanı ile sınırlı bir ufkunun olduğunu düşünür. Oysa Marksizm diyalektik materyalist yöntemle dünyaya bakar ve tarihsel materyalizm felsefesiyle değiştirmek için dünyayı yorumlar. Bilimle kopmaz bir bağı vardır.

Bir umut türküsü çal / Yaprak versin kurumuş dal / Bir umut türküsü çal / Kalkıp yola düşsün yolda kalmışlar / Yeğnilip yekinsin tüm yorulmuşlar / Bir umut türküsü çal / Çal sesimiz dört bir yandan duyulsun / Taş yürekler şerha şerha bölünsün / Çal kardeşim çal / Çal yoldaşım çal / Bir umut türküsü çal

Mevcut siyasi denklemde Kürt oylarının temel belirleyici pozisyonunda bulunduğu biliniyor. Özellikle ekonomik krizden dolayı rejim partilerinin oyu erirken, Kürt oylarını avlamak için iktidar cephesinin türlü oyunlar çevirdiği malûmdur. Öyle ya da böyle bir seçim sürecine girildiğinde bu oyunlar, tuzaklar, yalanlar ve manipülasyonlar kuşku yok ki katlanarak artacaktır. CHP-İYİP ittifakı da, AKP-MHP iktidarını sandıkta devirmek için Kürt oylarının vazgeçilmezliğini görmekte ve HDP’yi “Millet İttifakı”na yedeklemeye çalışmaktadır. Ancak bu politika Kürt sorununu demokratik temellerde çözmeye odaklanmaktan uzak bir politika olarak öne çıkmaktadır.

Üzerinden tam 45 yıl geçen DGM direnişi, ekonomik ve demokratik taleplerle kalmayıp siyasi talepleri için de mücadele veren dönemin işçilerinin Türkiye sınıf hareketine kazandırdığı önemli deneyimlerden biridir. İşçilerin DGM’lere karşı yükselttiği bu mücadele örneğini yeniden hatırlamak, sınıf mücadelesi ile yasalar arasındaki bağıntıyı anlamak, demokratik hak ve özgürlüklerin sınıf mücadelesi yükselmeden gelişemeyeceğini kavramak açısından önemli bir örnektir.