Siyasi iktidar bugüne kadar yaptığı her işte olduğu gibi siyasi ve ekonomik çıkarına öncelik veriyor. Oy ve para gelmiyorsa, ne kadar gerekli olursa olsun emekçilerin genel çıkarını gözeten bir hizmet sunulmuyor. Çıkarılan yasalar kâğıt üzerinde birtakım sorunları çözüyor gibi görünüyor ama muhatabı olan emekçileri gerçekte mağdur ediyor.

Kapitalizm her türlü felâketi yaratıyor, hastalıklara davetiye çıkarıyor, yeni hastalıkları üretip yaygınlaştırıyor. Sağlık sisteminin geldiği bu noktada kapitalizmin yarattığı koşullar sadece vücut sağlığımızı değil akıl sağlığımızı da tehdit eder hale gelmiştir. Tüm dünyada krizin derinleştirdiği yoksullukla birlikte işçi sınıfının yaşam ve çalışma şartlarının kötüleşmesi, göçmenlerin içinde bulundukları sefalet tablosu da gösteriyor ki tek kurtuluş yolu hastalık üreten kapitalizmi ortadan kaldırmaktan geçiyor.

Marx, çalışma koşullarında işçinin sırtından yapılan tasarruflar konusunda çarpıcı bir örnek oluşturan kömür ocaklarındaki duruma dikkat çeker. Onun dönemin raporlarından aktardığı satırlar, kömür ocaklarında çalışan işçilerin dünden bugüne değişmeyen çilesini gözler önüne serer. Raporlarda, kömür ocakları sahipleri arasında hüküm süren rekabet koşullarında, en gözle görülür fiziksel güçlükleri yenmek için en minimum düzeyde harcama yapılarak işçilerin hayatının tehlikeye atıldığından söz edilmektedir.

Arjantin 2001 krizinde de aynı reçetelerle “terapi”ye sokulan, ama ayağa kalkan yüz binlerce işçinin on günde iki devlet başkanının ipini çektiği bir ülkedir. Yani Milei’nin de burjuvazinin de işi umdukları kadar kolay olmayacaktır. Nihayetinde Arjantinli emekçilerin geleceğini mücadele ateşinin harı belirleyecektir, elbette Milei’nin de!

ABD silahları Filistinli emekçilerin yaşam alanlarını yok ederken, Türkiye’nin ürettiği silahlar başka yerlerdeki emekçilerin yok edilmesi için kullanılıyor. Ölenler, yerinden yurdundan olanlar, savaştan hiçbir çıkarı olmadığı halde savaşın kurbanları olanlar emekçiler oluyor. Bunun nedeni kapitalist sistemdir, kapitalist sistem böyle işliyor. Sözün özü, başta Filistin’deki katliam olmak üzere emperyalist savaşa son vermenin tek yolu kapitalizme karşı mücadele etmekten, kapitalizmi yıkmaktan geçiyor.

Bölge halklarının bütün demokratik haklarını güvence altına alacak, gönüllü birlikler temelinde oluşturulmuş bir Ortadoğu İşçi ve Emekçi Sovyetleri Federasyonunun kurulmasını sağlayacak bir Ortadoğu devrimi adil ve kalıcı bir çözümün tek gerçek yolunu açacaktır. Ancak açık ki bu uzun bir mücadele sürecinin sonunda gelinebilecek bir noktadır. Sosyalistler bu hedefe doğru ilerleyecek mücadelelerini yürütürlerken her aşamada halkları birbirine düşüren yaklaşımlara karşı savaşmalı, anti-semitizm gibi bunun net örneklerinin mücadeleci işçilerin zihinlerini bulandırmasına izin vermemelidir.

Türkiye’deki rejimin niteliğini kitlelerin görmemeleri normal olabilir ama sosyalistlerin bu gerçeği görmemeleri körlükle değil, artık ancak onların siyasal tercihleriyle açıklanabilir. Bu yanlışı yapanların tamamı legalizme batmış durumdalar. Örgütlenme anlayışları, siyaset tarzları, refleksleri legalisttir. Önemlice bir bölümü de adını koymasa bile çoktan parlamentarist bir çizgiye kaymış durumdadır. Parlamentonun varlığı, gerçekte rejimin tüm günahlarını örten bir yaprak olmanın ötesinde bir anlam taşımıyor, ama yine de bu gibilerin gözlerini boyamaya yetiyor.

Hayat pahalılığı ve yüksek enflasyon karşısında ücretler erimiş, yaşam koşulları daha da ağırlaşmıştır. İşçi sınıfının örgütsüz olduğu koşullarda emekçiler, hızla değer kaybeden TL karşısında gelirlerini ve varsa eldeki küçücük birikimlerini koruyabilmek ve bir parça ek gelir elde etmek için şans oyunlarına, kripto para ve borsaya yönelmektedir. Son dönemde borsa yalnızca büyükler için değil, küçük ya da orta büyüklükteki şirketler için de “halka açılarak”, emekçilerden oluşan milyonlarca küçük “yatırımcı”nın parasını toplamanın kolay bir yolu olmuştur.

Türkiye’de şiddetlenen faşist, anti-demokratik uygulamalara, savaş politikalarına ve tek tip din dayatmasına karşı bir araya gelen Alevi kurumları, 10 Aralıkta İstanbul Kadıköy’de ortak miting gerçekleştirdi. Alevi Bektaşi Federasyonu, Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu, Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı, Demokratik Alevi Dernekleri, Alevi Kültür Dernekleri, Anadolu Alevi Canlar Federasyonu ve Pir Sultan Abdal Kültür Derneğinin çağrısıyla yapılan mitinge, sendikalar ve sosyalist örgütler de destek verdi. “Laik Eğitim, İnsanca Yaşam, Demokratik Türkiye” talebiyle bir araya gelen Aleviler, “Devletin Alevisi Olmayacağız!” sloganını haykırdı.

Bu cumhuriyet, gerek kuruluş sürecinde önderliğini üstlenen siyasal güçlerin gösterdiği üzere gerekse de kuruluşunun ardından emekçi kitlelere, ezilen Kürt halkına ve kalan gayrimüslim unsurlara dönük izlediği politikalarla işçi sınıfının da ezilen halkların da cumhuriyeti olmadığını on yıllar boyunca defalarca kanıtlamıştır. Komünistlerin görevi, Anadolu’daki emekçilere sömürüden kurtuluşun yolunu, ezilen halklara da gerçek özgürlüğün yolunu gösterecek ve dünya devriminin kıvılcımını çakacak bir proleter devrimin gerçekleştirilmesinde işçi sınıfına ve yoksul emekçi kesimlere önderlik etmektir.

Kuzey İtalya’daki tarlalarda pirinçlerin sağlıklı büyümesini engelleyen yabani otları temizleme işinde çoğunlukla kadın işçiler çalışırdı. Mondina olarak bilinen bu kadınlar, adlarını kabuk soymak, ayıklamak anlamındaki İtalyanca mondare fiilinden almışlardı. Kadınların beden gücüyle yaptığı pirinç ayıklama işinde, 20. yüzyılın ilk yarısından sonra herbisitler ve makineler kullanılmaya başlandı. Artık uçsuz bucaksız pirinç tarlalarında mondinalar (mondine) çalışmıyor. Ancak 8 saatlik işgünü mücadelesi, kitlesel grevler, protesto gösterileri, faşizme karşı direniş ve dilden dile aktarılan mücadele ezgileriyle mondinaların öyküsü hatırlanmayı hak ediyor. İtalyan işçi sınıfının mücadele tarihinde önemli bir yer tutan mondinaların mücadelesi, otoriter bir emek rejimi altında sömürülen bugünün Türkiyeli işçileri ve emekçi kadınları için de önemli deneyimler içeriyor.

Marx, kâr oranını yükselten bir durumu ele alır. Değişen sermaye aynı kaldığında ve aynı sayıda işçi aynı ücret karşılığında çalıştırıldığında, işgününün uzatılması neticesinde artı-emek süresi ve mutlak artı-değer artar. Bu durumda, daha fazla miktarda artı-değerin toplam sermayeye bölünmesiyle elde edilen kâr oranı da haliyle yükselir. Böyle bir örnekte değişmeyen sermayenin sabit kısmı (yani fabrika binalarının, makinelerin vb. hacmi), bunlarla 16 saat de çalışılsa 12 saat de çalışılsa aynı kalır. Çünkü işgününün uzaması değişmeyen sermayenin bu en pahalı kısmında herhangi bir yeni harcama gerektirmez. Ayrıca, sabit sermayenin verili değeri böylece daha az sayıda devir dönemi içinde yeniden üretilir, dolayısıyla da belirli bir kârın elde edilmesi için bu sermayenin yatırılmasını gerektiren süre kısalır.

Seçimlerden sonra sosyalist hareket içinde çeşitli değerlendirmeler yapılmış ve temel sorunun solun işçi sınıfından kopukluğu olduğu, bunun değişmesi gerektiği dile getirilmiştir. Ne var ki bugünkü tabloya baktığımızda bu doğru tespitin gerektirdiği bir pratiğin hayata geçirildiğinden söz etmek mümkün değildir. Bu gerçekleri dile getirmemizin nedeni karamsar bir tablo çizmek değil içinde bulunduğumuz nesnel ve öznel koşulların gerçeklerini ortaya koymaktır.