Kapitalist gelişmenin geldiği noktada ve kapitalizmin tarihsel çıkışsızlığının küresel olarak daha önce görülmemiş boyutlarda kendini duyurduğu bir tarihsel kesitte, burjuva siyasetindeki çürüme kimi temel görünümleri itibariyle gitgide daha fazla ortaklaşmakta. Bu çürümenin burjuva siyasetinde en belirgin ifadelerinden birkaçını, egemen politik güçlerin emekçi kitlelere güzel bir gelecek, pozitif bir perspektif ve umut veremiyor olmaları, politik rakiplerin umacılaştırılması, korku siyaseti, “güçlü liderlik” ve “istikrar” talebi olarak sıralamak mümkün. İngiltere ve Türkiye gibi son derece farklı tarihsel gelişme eğrilerine ve geleneklere sahip iki ülkede sadece son dönemlerde beliren siyaset manzaraları kapitalist dünya sisteminin geneli bakımından alttaki derin süreçlerin niteliğini daha net anlamak için bir veri sunuyor.

Emperyalist paylaşım savaşı, kapitalizmin tarihsel krizinin belirlediği koşullar altında daha da genişlemekte ve derinleşmektedir. Son NATO toplantısında ortaya çıkan tablo da bu durumun sonucudur. Savaşın derinleşmesinin sonucunda da diplomasi alanındaki gerilimler kaçınılmaz olarak yükselmektedir. Bu yüzden NATO liderler toplantısı sırasında gözle görülür biçimde hissedilen gerilim geçici değildir ve savaş sahalarını daha da kızıştıracaktır.

Geçmişin derslerini çıkartıp geleceğe ilerleyenler açısından şurası son derece nettir: Bugüne dek yaşanan deneyim Marksizmin değil, onun inkârı olan bir “sosyalizm” anlayışının çöküşünü sergiliyor. Buna karşın Marksizm, bugün çürüyen kapitalizmin sonu yaklaşırken, insanlığın kurtuluş mücadelesine yol göstermeye devam ediyor ve geleceğin sosyalizmde olduğunu muştuluyor.

Bugün kapitalist sistemin belki de en tahammülsüz olduğu “Nasıl?” ve “Neden?” soruları, gerek akıllardan gerekse de dillerden kaldırılmaya çalışılıyor. Dolayısıyla öğrenmeye, sorgulamaya meraklı gençlik bugün ne yazık ki yerini bir o kadar umursamaz, hazırcı, tembel bir gençliğe bırakmış bulunmakta. Bilgisayar başından kalkmayan, eline yapışık bir şekilde taşıdığı “akıllı” telefonundan ayrılamayan ve böylece giderek sosyal hayatın dışına itilen, otomatlaşan bir gençlik! Kendisinin, insanlığın ve hatta bir bütün olarak tüm dünyanın sorunlarını sorgulamaktan, değiştirmek istemekten aciz bir gençlik! Kapitalizmin paslı çarkları arasında öğütülen, un ufak edilen bir gençlik! Kapitalist çürüme girdabında gençliğin hali budur. Kapitalist çürüme işçi sınıfının örgütsüz gençliğini de çepeçevre sarıyor ve tüm irinini körpe bilinçlere zerk ediyor.

Ülke içinde ve Ortadoğu’da haksız savaşın kızıştırıldığı, OHAL düzeninin kalıcılaştırılarak totaliter bir rejimin her geçen gün pekiştirildiği bir süreçte yapılan bu çağrıda, yapay ayrımlarla toplumun bölünüp ayrıştırılmasına ve birbirine düşmanlaştırılmasına karşı olunduğu vurgulandı. Nefret dilinin ve toplumsal duyarsızlığın endişe verici boyutlara tırmandığı dile getirildi.

Tüm baskı aygıtlarını ve medyayı elinde tutan AKP elde ettiği güçle işçi sınıfının haklarına bundan sonra da acımasızca saldıracağını ortaya koymuştur. 2015-2017 arasında gerçekleşen grev ve direnişlerin yasaklanması (ki son örneği yasaklanan cam grevidir) bunun en büyük göstergesidir. Şimdi ise AKP oy kaybı olmasın diye referandum sonrasına bıraktığı planını işletmekte, kıdem tazminatını işçi sınıfının elinden almak istemektedir. İşçi sınıfı, AKP’nin ve emrinde olduğu sermayenin çok yönlü saldırısıyla karşı karşıyadır.

Akademisyen Nuriye Gülmen ve Semih Özakça’nın evleri, 22 Mayısta, açlık grevlerinin 75’inci gününde polis tarafından basıldı. Günün ilk saatlerinde, gece 01.00 sularında siyasi şube polislerinin düzenlediği baskında evlerinin kapıları kırılan Gülmen ve Özakça gözaltına alındı. Baskını daha ilk dakikada sosyal medya hesaplarından duyuran Gülmen ve Özakça’ya destek verenler ve aileleri de gözaltına alındı. İnsan Hakları Anıtının çevresi polis bariyerleri ile çevrildi. İstanbul ve Ankara’da Gülmen ve Özakça’nın gözaltına alınmasını protesto edenlere polis saldırdı, gözaltına aldı.

İçinden geçtiğimiz dönem, ABD’ye de, Rusya ve Çin gibi emperyalist rakiplerine de homojen ittifaklar kurma, dört başı mamur planlar yapma ve tıkır tıkır işleyen bu planlarla hedefe ilerleme lüksü tanımamaktadır. Burjuva politika sahnesinde Bushların, Trumpların, Putinlerin, Erdoğanların zuhur etmesi boşuna değildir. Burjuvazi bu gibi dönemlerde, pek çoklarına manyaklık gibi görünse de, uzun erimli ve garantici düşünmekle vakit kaybetmeksizin atak ve cesur davranarak ön almaya çalışan liderlere ihtiyaç duymaktadır. Zira aksi halde kaybedeceği şeylerin çok büyük olduğunu bilmektedir.

İşsizliği düşük göstermek için türlü hilelere başvuran iktidar, yoksulluğu gizlemek için de “sosyal” yardımların arkasına saklanmakta ve kitleleri yapılan duble yollarla, köprülerle, havaalanlarıyla, büyüyen ve istikrar içinde olduğu söylenen ekonomiyle oyalamakta. Evet, AKP iktidarıyla birlikte büyüyen bir şeyler var. Bir tarafta büyüyen sermaye diğer tarafta büyüyen yoksulluk. Seçim dönemlerinde iktidar, yapılan “sosyal” yardımların büyüdüğünden, “sosyal” yardım alan insanların arttığından övünçle bahsediyor.

OHAL’e dayanarak keyfi biçimde ilan edilen kanun hükmünde kararnamelerle atıldıkları işlerine geri dönmek için 9 Marttan bu yana açlık grevinde olan araştırma görevlisi Nuriye Gülmen ve öğretmen Semih Özakça, eylemlerini Ankara Yüksel Caddesinde devam ettiriyorlar. Aydınların, sanatçıların hükümete çağrıda bulunarak seslerine kulak vermelerini istedikleri Gülmen ve Özakça’yı, sosyalistler, demokratik kitle örgütleri ve sendikaları Eğitim-Sen ve KESK yalnız bırakmıyor.

Suçu ve suçluyu yaratan ve üstelik onun üzerinden kâr elde eden kapitalist sistemin geldiği son nokta budur. Cezaevlerindeki baskılar, saldırılar ve dayatılan kölelik koşulları bir bütün olarak değerlendirilmelidir. Dışarıda ne ise içeride de aynı tablo sergilenmektedir. Burjuvazi kirli yüzünü en çok cezaevlerinde gösterse de cezaevlerindeki bu durum, içinde bulunduğumuz burjuva toplumdan ayrı düşünülemez.

Ünlü sosyalist işçi örgütçü Elizabeth Gurley Flynn, Amerika’da tanık olduğu otuz üç 1 Mayıs’ın anılarını tazelediği 2 Mayıs 1939 tarihli bu yazısında, aynı zamanda Amerikan işçi sınıfının güzel dayanışma örneklerini de yeniden hatırlatıyor.

Lordlar Kamarasının da onay vermesinin ardından İngiltere’nin 44 yıllık AB üyeliğini sonlandıracak olan Brexit sürecini resmen açması, 9 ay önce başlamış olan “AB dağılıyor mu” tartışmasını yeniden alevlendirdi. Burjuva siyaset arenasında cereyan eden bu tartışmalara ve gelişmelere bir göz atmak, Hollanda seçimleri ve benzeri gelişmeleri bu kapsamda değerlendirmek ve AB meselesine Marksistlerin nasıl bakması gerektiğine dair hatırlatmalar yapmak; tarihsel bir sistem krizi içindeki kapitalizmin barındırdığı çelişkilerin kavranması ve AB’nin dağılması gibi küresel dengeleri altüst edecek önemde bir gelişmenin ne ölçüde olası olduğunun ve sonuçlarının neler olabileceğinin yorumlanabilmesi bakımından işlevli olacaktır.