Elif Çağlı’nın çok yoğun bir emek harcayarak sürdürdüğü “Marx’ın Kapital’ini Okumak” adlı çalışmasının ilk cildini e-kitap haline getirerek yayınlamanın kıvancını yaşıyoruz. Bu cilt, Kapital’in birinci cildini içeriyor. İkinci cildin bölümler halinde hazırlanması ve yayınlanması ise bilindiği gibi devam ediyor. Kapitalizmin tarihsel sistem krizi içinde bir çıkmaza sürüklendiği, işçi sınıfının ve emekçilerin ardı ardına patlak veren isyanlarının dünyayı sardığı bir tarihsel kavşakta, Marx’ın ve Kapital’in haklılığı, büyüklüğü yeniden ve yeniden tescillenirken, Kapital ve elbette onu daha anlaşılır kılmaya dönük bu çalışma çok daha fazla önem kazanmıştır.
Özellikle 2008 krizinden bu yana Kapital’e olan ilginin burjuva ideologlar arasında bile belirgin bir şekilde arttığını biliyoruz. Her kriz, burjuvazinin ideologlarını bir çıkış yolu bulmak üzere “yeni” arayışlara sevk ediyor. Yaşanan sistem krizi boyutlanıp derinleştikçe ve sistemin yüz yüze olduğu çıkışsızlık net bir şekilde görülmeye başlandıkça bu arayışlar da derinleşerek yaygınlaşıyor. Ama her defasında buldukları da bayatlamış yöntemlerin farklı isimlendirmelerle öne çıkartılmasının ötesine geçemiyor, geçemez de. Bu arayış ve tartışmalarda, kapitalizmin “uzlaşmaz eleştiricisi” Marx da, özellikle başyapıtı Kapital’le, kaçınılmaz olarak döne döne gündeme geliyor.
Burjuvazi kendi derdine yanadursun, bizi elbette işçi sınıfının bu duruma vereceği devrimci yanıt ilgilendiriyor. Marksistlerin görevi sınıfın devrimci öncüsünü her geçen gün daha bir ölüm-kalım savaşı haline gelen anti-kapitalist mücadelede tam donanımlı hale getirmektir elbette. İşte Elif Çağlı, bu çalışmayla, devrimci işçilerin ve gençlerin kapitalizmi yıkmak üzere onun işleyişini derinden kavrama çabalarına çok büyük bir katkıda bulunmaktadır. Zaten Elif Çağlı’nın bu çabasının en özgün yönlerinden birisi de, Marksist olduğu iddiasında bulunup Kapital okumaları/yorumları yayınlayan akademisyenlerden farklı olarak, bu çabanın örgütlü devrimci mücadelenin içinde ortaya konulmuş olması ve onun ihtiyaçlarını temel almasıdır. Tıpkı çok sayıdaki diğer önemli eserlerinde olduğu gibi.
Çağlı’nın eserin girişinde belirttiği gibi, “Kapital çalışmaları, Marx’ın sorunların nedenlerini açıklayabilmek için önce onların kökenine inen soyutlamalarla ilerlettiği son derece derin, detaylı ve karmaşık bir nitelik taşır. Bu nedenle, Kapital ciltlerinin öze değin noktaları ortaya çıkartan bir yöntemle okunmaması durumunda, ondan eğitim aracı olarak yararlanmada arzulanan sonuca ulaşılamayacaktır. İşte, çeşitli bölümler halinde okuyucuya sunulan bu çalışmanın amacı da, arzulanan sonuca ulaşabilme çabalarına katkıda bulunabilmektir. Çalışmanın verimi açısından, Marx’ın Kapital’indeki satırların eşliğinde ve fakat kendi cümlelerimizle özetlemeler, açıklamalar yapılarak ilerlenmiştir”.
Marx’ın neredeyse ömrünü vererek kapitalizmin sırlarını gözler önüne serdiği devasa bir eser olan Kapital’in kavranmasına hizmet etmeyi devrimci bir görev olarak addeden Çağlı, bu çalışmaya bu itkiyle girişmiş ve büyük bir emek isteyen bu görevin üstesinden de hakkıyla gelmiştir. Bundan sonrası, bu önemli çalışmayı işçi sınıfının öncü unsurlarıyla buluşturacak sınıf devrimcilerine düşmektedir.
Elif Çağlı, Marx’ın Kapital’ini (1.Cilt) Okumak, Ocak 2019 - Mayıs 2021
link: Marksist Tutum, Elif Çağlı’yla Marx’ın Kapital’ini Okumak, 5 Şubat 2023, https://marksist.net/node/7856
Marx Tabii ki Haklı!
Yine Deprem, Yine Yıkım: Gün Dayanışma ve Hesap Sorma Günüdür!