The Economist dergisi her yıl olduğu gibi bu yıl da bir özel sayı yayınladı ve ekonomiden siyasete, bilimden iklim ve çevreye çeşitli gelişmeleri analiz ederek, 2023 yılında dünyayı bekleyen gelişmeleri mercek altına alıp kapağına da taşıdı. “The World Ahead 2023” başlıklı bu özel sayıdaki öngörüler kuşkusuz kehanet kabilinden olaylar olmayıp, geçen yıla/yıllara damgasını vurmuş ve önümüzdeki yıla da etkisini belirli yoğunlukta taşıması tahmin edilen olaylar ve gelişmeler. Dergi kapağında, Çin Devlet Başkanı Şi Jinping, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky, ABD Devlet Başkanı Joe Biden, Tayvan Devlet Başkanı Tsai Ing-wen ve İtalya faşist Başbakanı Giorgia Meloni’nin resimlerine ek olarak, nükleer füze sistemleri, savaş makineleri, yeni salgın hastalıklar, uydular, yapay zekâ, enerji ve gıda krizine gönderme yapan fotoğraflar da kullanılmış.

Kapitalizmin tarihsel krizi çelişkileri çok daha keskinleştirmiş olduğu için emperyalist güçlerin hareket kabiliyeti de kısıtlanıyor. Güçlerden birisi kolayına diğerine otoritesini kabul ettiremiyor. Bundan dolayı, ABD-Çin geriliminin daha çok su kaldıracağını söylemek yanlış olmayacaktır. Fakat hegemonya mücadelesini değerlendirirken, sınıf mücadelesini unutmamak gerekiyor.

On ilimizi ve Suriye’nin kuzeyini büyük bir yıkımla yüz yüze bırakan depremin üzerinden iki gün geçmesine rağmen milyonları enkaz altında ya da enkaz başında yapayalnız bırakan siyasi iktidar, bu arada OHAL ilan etmek için hiç zaman kaybetmedi. Bu depremin enkazı altında kalmamak için OHAL silahına sarıldı. Toplumda ciddi bir tepki gören bu karara, Emek ve Özgürlük İttifakı tarafından yapılan açıklamayla da tepki gösterildi. İttifak’ın bu konudaki açıklamasını yayınlıyoruz.

Yüzlerce kişilik kurtarma ve yardım ekipleri 24 saat içinde dünyanın bir ucundan Türkiye’ye gelmeyi başarırken, Türkiye içindekileri koordine edip deprem bölgesine göndermeyi beceremeyen çürümüş bir iktidarla karşı karşıyayız. Bu deprem, utanmazlığı, yüzsüzlüğü, çapsızlığı, yağmacılığı bir ağ gibi tüm devlet kurumlarına yayan bu rejimin çoktandır kokmuş bir cesede döndüğünün nihai göstergesi olmuştur.

Milyonlarca insanı enkaz altında ya da bu soğukta aç ve açıkta kalmaya mahkûm edenler, sınıf dayanışmasının önünü kesmek için ellerinden geleni yapmaktadırlar. Emekçiler, bu rejimi yarattığı enkazın altında bırakmadıkça, dahası sermaye düzenini tarihe gömmedikçe daha nice benzer acı yaşamaya mahkûmdurlar ne yazık ki. Gün sınıf dayanışmasını yükseltme, deprem bölgesindeki emekçi kardeşlerimizin yardımına koşma ve bu iktidardan hesap sormak için mücadeleyi büyütme günüdür.

Elif Çağlı’nın çok yoğun bir emek harcayarak sürdürdüğü “Marx’ın Kapital’ini Okumak” adlı çalışmasının ilk cildini e-kitap haline getirerek yayınlamanın kıvancını yaşıyoruz. Bu cilt, Kapital’in birinci cildini içeriyor. İkinci cildin bölümler halinde hazırlanması ve yayınlanması ise bilindiği gibi devam ediyor. Kapitalizmin tarihsel sistem krizi içinde bir çıkmaza sürüklendiği, işçi sınıfının ve emekçilerin ardı ardına patlak veren isyanlarının dünyayı sardığı bir tarihsel kavşakta, Marx’ın ve Kapital’in haklılığı, büyüklüğü yeniden ve yeniden tescillenirken, Kapital ve elbette onu daha anlaşılır kılmaya dönük bu çalışma çok daha fazla önem kazanmıştır.

Bir süreden beri Marx’ın adı yeniden yaygın medyada, akademide, “dünya sorunlarına” çareler aranan toplantılarda sıklıkla geçmeye başladı. Defalarca “tarihe gömdükleri”, teorilerini “çürüttükleri” Marx’ı anar, görüşlerini yeniden değerlendirir oldu çeşitli renklerden burjuva yorumcular. Marx tabii ki haklıdır. Ama onun hakkını teslim etmek de burjuvazinin sözcülerine kalmış değildir. Marx’ın hakkını gerçekten teslim edecek olan, mücadelesini işçi iktidarları ile taçlandırıp sosyalizmin yolunu açacak olan devrimci işçi sınıfıdır.

Kırk üç yıldır faşist Molla rejimi altında nefessiz kalan, boğulan İranlı emekçilerin Eylül ayında başlattıkları isyan büyüyerek devam ediyor. Rejimi yıkarak bu kâbusu bitirmek, kızlarına ve oğullarına ağıtlar yaktıkları yas günlerini geride bırakıp bayramlar kutlamak için mücadele eden İranlı emekçiler henüz bu hedeflerine ulaşmış değiller. Fakat İran’ı boydan boya saran ve nicedir bir devrimci duruma evrilen inatçı isyan gösteriyor ki emekçi kitleler nezdinde hiçbir meşruluğu kalmayan bu çürümüş rejim için artık çıkış yoktur!

Rejime karşı mücadele için elverişli bir zemin kesinlikle vardır. O nedenle kıvılcımları görülen bu mücadele isteğini ve umudu büyütmeye çalışmaktan, toplumsal yaşamın her alanında faşist rejime karşı inanç ve kararlılık aşılamaktan başka yol bulunmuyor. Emek cephesini bu ruhla büyütelim! Yılgınlık yok, mücadele var!

Taban diyorlar bize, / Tabanız taban. / Ayakkabı tabanı değil fakat / Eskiyip püsküyünce bir tarafa atılan. / Tabanız evet taban / Fakat / Yüzde bilmem kaçımız şu burjuva partinin / Ya da / Yüzde bilmem kaçımız bu burjuva partinin / Tabanı değiliz. / Tabanız, / Öyle sıradan, sonradan falan da değil; / Tabanız binlerce yıldır, / Dededen toruna miras kalan. / Her şey tabanın üzerinde yükselir / Hanlar

Milliyetçilik insan zihnini felçleştirip düşünmesinin önüne geçiyor, egemenlerin sömürü düzenine hizmet ediyor. Milliyetçilik işçi sınıfının düşmanıdır, egemenlerin propagandasının aksine farklı uluslardan işçi ve emekçiler birbirlerinin düşmanı değil kardeşidir. Hangi ülkede olursa olsun egemen sınıf ve onun devleti, tam da Hrant gibi zihni ve yüreği kardeşlik duygularıyla dolup taşan, yaşadığı cehennemi cennete çevirmeye talip olan insanları katlediyor; ezilenlerin, emekçilerin, işçi sınıfının mücadelesini bastırmaya ve sömürü düzenini sürdürmeye çalışıyor.

Marx kapitalizmin tarih sahnesine çıkma hikâyesini de kandan ve ateşten harflerle yazılmış bir öykü olarak anlatır. Hakikaten sermayeye dair hangi anlatıya başvurursak başvuralım, karşımıza kaçınılmaz bir şekilde kanla, vahşetle ve tarifsiz acılarla dolu hikâyeler çıkar. Bu yazının konusu olan elmas da göz kamaştırıcı ışıltısıyla tezat teşkil edercesine böyle bir hikâyeye sahiptir. Elmasın keşfinden bugüne dek yaşananlar, kapitalizmin gerçek doğasını, kâr ve zevk uğruna insanlığa ve doğaya yaşatılan zulümle beraber bir kez daha ortaya sermektedir.