Ek | Boyut |
---|---|
vedat_turkali.pdf | 1.7 MB |
O, Türk edebiyatının ve sinemasının kilometre taşı… Kendi deyimiyle “Marksist-Leninist roman yazarı”… Yaşamının sonuna dek üretken, yüreğinde yaşam sevincini bir an olsun eksiltmeyen ateşli bir komünist aydın… Genç kuşaklara nefesi tükeninceye dek “örgütlenin” çağrısı yapan bir komünist çınar… Vedat Türkali… Tüm ölümlüler gibi günahları sevaplarıyla, zaaflarıyla, 97 yıllık yaşamı boyunca sosyalist mücadelenin bir neferi olmuş; ürettiği senaryoları, filmleri, tiyatro oyunları, romanları, şiirleriyle bugünün genç devrimci kuşaklarına muazzam bir miras bırakmıştır.
13 Mayıs 1919’da Samsun’da dünyaya gözlerini açan Türkali, TC tarihinin her kertesine tanıklık etmiş; barış, özgürlük, kardeşlik, eşitlik mücadelesinin harcını karan “yapıcı”ların safında yer almıştır. Nâzım’ın dizelerindeki gibi nereden, nasıl geleceğini bilmeden gelecek dehşetli güzel günlere inancı son nefesine dek hiç solmamıştır. 1950’den Notlar şiirinde dediği gibi, tek arzusu gelecek kuşaklara namuslu bir dünya bırakmak olmuştur…
Ya siz çocuklar
Nasıl anlatmalı sizlere olup bitecekleri
Çocuklar bizim dediğimiz
Yüzümüze utanç duymadan bakmaktır
Mal değil mülk değil istediğimiz
Size namuslu bir dünya bırakmaktır
Ne yazık ki Türkali’nin dediği gibi namuslu bir dünya hedefine henüz ulaşılmış değil. Lakin sosyalist bir dünya yaratma mücadelesinin bayrağı bugün her türlü zorluğa, baskıya rağmen inatla ve inançla taşınıyor. Vedat Türkali’nin geride bıraktığı eserleri ise bu kasvetli havada dövüşenlere umut ve direnç vermeye, can suyu olmaya devam ediyor. Tıpkı işçi sınıfının, ezilenlerin safında yer almış komünist ozan Nâzım Usta ve onun izinden giden Sabahattin Ali, Orhan Kemal, Ahmed Arif ve daha nicesi gibi…
İÇİNDEKİLER
Türkiye Sosyalist Hareketine Tanıklık Eden Komünist Çınar: Vedat Türkali ve Romanları /1
Abdülkadir Pirhasan’dan komünist Vedat Türkali’ye dönüşüm
Komintern’in aldığı desantralizasyon kararı ve TKP’nin oportünizmi
“Ödentini ver, imanını kavi tut!”
Demokrasi rüzgârları yanılsaması ve reformizmin hazin sonu
Türkiye Sosyalist Hareketine Tanıklık Eden Komünist Çınar: Vedat Türkali ve Romanları /2
Tarihi belge niteliğindeki Güven’in ortaya çıkışı
Güven; 1940’lar Türkiye’sinin en geniş panoraması
Güven ile bir dönemin sorgulanması, Stalinizmle hesaplaşma
Güven’in gözler önüne serdiği “güvensizlik”
TKP’nin ve Komintern’in Kürt meselesine yaklaşımı
Bir Nazi uygulaması örneği olarak “varlık vergisi” ve türedi savaş zenginleri
Savaş bitmiş, yeni “demokrasi” dönemi başlamıştı
Türkiye Sosyalist Hareketine Tanıklık Eden Komünist Çınar: Vedat Türkali ve Romanları /3
27 Mayıs’a giden süreç: Bir Gün Tek Başına
Küçük-burjuva aydının korkaklığı
27 Mayıs’a giden süreçte toplumsal ve siyasi atmosfer
“Tahkikat Komisyonu”nun tetiklediği öğrenci eylemleri
Türkiye Sosyalist Hareketine Tanıklık Eden Komünist Çınar: Vedat Türkali ve Romanları /4
Devrimci Marksizmden bihaber bir kuşak: 68 kuşağı
Tek Kişilik Ölüm: “Kaynayan suya atılmış buz kalıpları” ve TKP tarihinin önemli kesitleri
Türkiye Sosyalist Hareketine Tanıklık Eden Komünist Çınar: Vedat Türkali ve Romanları /5
Yalancı Tanıklar Kahvesi: Sağ-sol çatışması değil, 12 Eylül faşizminin zeminin döşenmesi
Mavi Karanlık: Küçük-burjuvazinin canını kurtarmak için kaçtığı bataklık
Yeşilçam Dedikleri Türkiye: Sinema alanından ‘80 öncesi Türkiye’sine tutulan projektör
link: Gülhan Dildar, Türkiye Sosyalist Hareketine Tanıklık Eden Komünist Çınar: Vedat Türkali ve Romanları, 13 Mayıs 2020, marksist.net/node/7850